ÇATI ÜZERÝNDEKÝ YÜKLERE DÝKKAT EDÝLMELÝ

ÇATI ÜZERÝNDEKÝ YÜKLERE DÝKKAT EDÝLMELÝ

ÇATIDER, 17 Aðustos Depremi'nin yýldönümünde uyardý. Çatýlardaki enerji paneli ve su deposu gibi plansýz yükler, depremin zararýný artýrýyor.

Çatý Sanayici ve Ýþ Adamlarý Derneði (ÇATIDER) Yönetim Kurulu Baþkaný M. Nazým Yavuz, 17 Aðustos Depremi'nin yýldönümü nedeniyle yaptýðý açýklamada, büyük bölümü birinci derece deprem bölgesinde yer alan Türkiye'de yapý güvenliðinin hayati öneme sahip olduðunu söyledi. Yavuz, "Türkiye'de standartlardan uzak yapýlmýþ yaklaþýk 7 milyon çatý var. Konut stoðunun yüzde 60'ýný 20 yaþýn üstündeki binalar oluþturuyor ve kayýtsýz konutlar var. Bu çatýlarýn deprem, fýrtýna gibi doðal afetlerde risklere yol açmamasý için uzman kuruluþlar tarafýndan kontrol edilmesi gerekir. Bununla birlikte çatýlardaki plansýz yükler de binalarýmýzýn üzerinde büyük bir risk unsuru olarak bulunuyor" dedi.

Yapýnýn her noktasý projelendirilmeli
Yavuz, yapýlarýn temelden çatýya kadar her bölümünün dikkatli projelendirilmesi ve inþa edilmesi gerektiðini vurgulayarak þunlarý söyledi: "Ana binanýn taþýyýcý yapýsý yýkýlmadýkça (duvarlar, kiriþler, parapetler, bacalar gibi) çatýlarda yýkýlmadan söz edilemez. Ana binanýn yapýsýnýn saðlam ve dayanýklý olmasý halinde, üzerinde yer alan çatýyý her þart altýnda taþýmasý gerekmektedir. Deprem ve fýrtýna gibi afetlerde yaþanabilen çatý uçma olaylarýnýn önlenmesi için çatýlarýn uzman kuruluþlar tarafýndan yapýmý ve kontrolü gerekiyor. Çatý bütünü içindeki, özellikle kalkan duvar, parapet duvarlar, baca gibi aðýr yapý bileþenleri deprem sýrasýnda yýkýlmayacak, yapýdan ayrýlarak çevreye savrulmayacak þekilde projelendirilmeli ve projeye uygun olarak inþa edilmelidir. Depremlerde yaþadýðýmýz çatý yýkýlmalarý genelde bu sebeplerle yaþanmaktadýr. þiddetli rüzgarlý havalarda, fýrtýnalarda  sýklýkla rastlanan çatý uçma olaylarýnýn önüne geçilebilmesi için özellikle çatýnýn binaya doðru baðlanmasýna özen gösterilmelidir."

Ýlave yükler konulmamalý
Tehlikeli bir çatýnýn çevresi için tehdit oluþturduðunu kaydeden M. Nazým Yavuz, "Çatýlarýmýzýn üzerine enerji panelleri, su depolarý, çanak antenler, baz istasyonlarý yerleþtiriyoruz. Bu yükler usulüne uygun olarak yerleþtiriliyorsa problem yaþanmaz ama ülkemizde maalesef buna uymayan çok sayýda örnek var. Ýzinsiz ve plansýz yapýlan ilaveler, rüzgar, fýrtýna, deprem gibi durumlarda üzerinde bulunduklarý yapý ve çevredekiler için ciddi yaralanma ve ölümlere sebep olabiliyor. Çatýnýn bu tip sistemleri taþýmadýðý görüldüðünde tedbir alýnmadan çatý üzerine ilave yükler konulmamalýdýr.

Türkiye'de çatýlar sadece düþey kuvvetler göz önüne alýnarak, uzman olmayan kiþiler tarafýndan yapýlabiliyor. Depremdeki yatay yükleri karþýlayan çapraz baðlantýlarýn çatý, kolon, makas düzlemlerinde yapýlmamasý veya eksik yapýlmasý deprem anýnda hasar ve yýkýmlara sebep olabilir" dedi.

Yükler, betonarme yapýya sabitlenmeli
Çatýlarýn binadaki durumlarý gereði sürekli basýnç ve çekmeye maruz kaldýðýný hatýrlatan Yavuz, "Çatýlarýn betonarme malzemeye baðlantýlarý, her yönde gelebilecek yükleri alabilecek þekilde uygulanmalýdýr. Sadece çivilerle yapýlan baðlantýlarda uzun vadede performans düþer. Vida ve ankraj sistemleri kullanýlmayan yani betonarme yapýya sabitlenmeyen yanlýþ uygulamalar, deprem açýsýndan ciddi riskler oluþturur" diyerek uyarýda bulundu.

Yorumlar

Top