HAZÝRAN'DA AZALAN KONUT SATIþI DÜþMEYE DEVAM EDER MÝ?

HAZÝRAN'DA AZALAN KONUT SATIþI DÜþMEYE DEVAM EDER MÝ?

Ýstanbul'da konut satýþý, Haziran ayýnda %4 geriledi. Ýlk çeyrekte satýþlarda %25 artýþla, Amsterdam, Londra, Paris gibi çok sayýda önemli þehri geride býrakarak 3. sýraya yerleþen Ýstanbul'da konut satýþlarý Haziran'da neden düþtü? Düþüþ trendi devam eder mi? Destek Yatýrým Menkul Deðerler Araþtýrma Uzman Yardýmcýsý Lina Barokas deðerlendirdi.

Geçtiðimiz günlerde konut satýþlarý ile ilgili iki ayrý önemli rapor açýklandý. Bunlardan ilki Ýngiltere merkezli Knight Frank Küresel þehir Endeksi'ydi. Endekse göre, Ýstanbul'da konut fiyatlarý 2015 yýlýnýn ilk çeyreðinden 2016 yýlýnýn ilk çeyreðine yaklaþýk %20 artýþ göstererek dünya genelinde konut satýþýnda 3. Sýraya yerleþti. Toplam 150 þehrin konut fiyatlarýný incelenen endekste Ýzmir %16,7 artýþ ile 9. Sýrada yer alýrken Ankara ise 13. Sýradan 27.sýraya geriledi.

Konut satýþlarý ile ilgili bir diðer önemli datayý ise TÜÝK geçtiðimiz Cuma açýkladý. TÜÝK'in Konut Satýþ Ýstatistiklerine göre, Ýstanbul'da bu yýlýn Haziran ayýnda konut satýþlarý bir önceki yýlýn ayný ayýna göre %4 azalarak 106 bin 187 olarak gerçekleþti.

Yani, Ýstanbul'da 2016'nýn ilk çeyreðinde sürekli artýþ gösteren konut satýþlarýnýn, Haziran ayýna gelindiðinde artýþýn yerini düþüþe býraktýðýný görmüþ olduk. Peki, piyasanýn azalan talebi fiyatlara etki etti mi? Bundan sonra edecek mi? Bunu analiz edebilmek için öncelikle Ýstanbul'da konut fiyatlarýnýn neden artýþ gösterdiðine bakmak gerekiyor.

Ýstanbul'da ilk çeyrekte fiyatlar Sidney ve Barselona'dan hýzlý arttý
Knight Frank Küresel þehir Endeksine göre, Çin'deki Shenzen þehri %62'lik artýþ ile endeksin ilk sýrasýnda yer aldý. þangay ise %30 artýþ ile 2. sýraya yerleþti. Ýlginç olan bir diðer husus da Londra, Sidney ve Barselona gibi göz alýcý þehirlerin konut fiyatlarýnýn Ýstanbul'dan daha az artmýþ olmasý. Hatta Amsterdam, San Francisco ve Budapeþte gibi dikkat çeken þehirlerde konut fiyatlarýnda bir gerileme bile söz konusu olmuþ.

Ýstanbul'daki bu denli büyük yükseliþin ise çeþitli sebepleri var. Hatta bunu Türkiye'deki gayrimenkule bakýþ açýsýna baðlamak da mümkün Türkiye'de gayrimenkul sadece yaþam alaný deðil bir yatýrým aracý olarak algýlanýyor. Hatta en çok getiri saðlayan yatýrým araçlarýndan biri olduðu bile söylenebilir. Konutlarýn yaþamak için mi yoksa yatýrým amaçlý mý olarak satýn alýndýðý konut fiyatlarýnda önemli bir etkiye sahip.

Öte yandan þehrin cazibesini artýracak, ulaþýmý kolaylaþtýran ve kentsel bütünlüðü saðlayan projeler de pek çok bölgede fiyat artýþlarýný tetikliyor. Bölgenin "ulaþýlamaz"dan "kolay ulaþýlabilir" hale gelmesi hiç þüphesiz fiyat artýþýnda etkili oluyor. Ýstanbul'da da 3. Köprü ve 3. Havalimaný projeleri, devam eden metro çalýþmalarýnýn mevcut talebi arttýrýcý nitelikte etken yarattýðý görülüyor.
Piyasadaki bazý analistlere göre, Ýstanbul'un Londra, Paris ve New York gibi þehirlerle denk olduðunu ve bu þehirle kýyasla da fiyatlarýn hala düþük olduðunu ve daha da yükselmesi gerektiðinin vurguladýðýný görüyoruz. Fakat bahsedilen ülkeleri satýn alma gücü olarak ve kiþi baþýna düþen milli gelir olarak kýyasladýðýmýzda ortaya büyük farklar çýkýyor. TÜÝK tarafýndan açýklanan verilerde yaklaþýk olarak konut satýþlarýnýn 3'te 1'nin kredi yöntemiyle gerçekleþmiþ olmasý, halkýn satýn alma gücünün bu fiyat artýþ hýzýný yakalamakta zorlandýðýnýn bir göstergesi olabilir.

Haziran'da talep neden düþtü?
Haziran ayýndaki konut satýþýnýn düþmüþ olmasýnýn, talep kaynaklý gerçekleþtiðini söyleyebiliriz. Konut talebinde en önemli etkenlerden birini ülkenin deðiþen sosyo-ekonomik koþullarý oluþturuyor. Örneðin, Taksimde yaþanan terör olaylarýndan sonra bu çevredeki metrekare fiyatlarýnýn düþtüðünü görüyoruz. Ayný zamanda yabancýlara yapýlan konut satýþýnýn da bir önceki yýlýn ayný ayýna göre yaklaþýk %32 azaldýðý bilgisi de karþýmýza çýkýyor.

Talep azalsa da artýþ sürer mi?
Konut piyasasýnda, tüketicinin eksik bilgiler ile konut satýn alýmý yaptýðýný söylemek yanlýþ olmaz. Fiyatlarýn durmadan artacaðý bekleyiþi nedeniyle alýcýlar bölge ve fiyat konusunda fazla araþtýrma yapmadan, satýcýnýn taleplerine göre hareket ediyor. Bu da satýcýlarýn yüksek kar elde etmesi ve fiyatlarýn giderek þiþmesini beraberinde getiriyor. Bunun da dengesizliði arttýrdýðýný ve rekabetçi ortamdan uzaklaþmaya neden olduðunu görüyoruz. Bu nedenle her ne kadar talep düþse de bunun fiyatlar üzerinde çok da etkili olmayacaðýný söyleyebiliriz.

Yorumlar

Top