DARBE GÝRÝþÝMÝNE RAðMEN KONUTTA GERÝ VÝTES YOK

DARBE GÝRÝþÝMÝNE RAðMEN KONUTTA GERÝ VÝTES YOK

Türkiye konut fiyat artýþýnda uluslararasý sýralamada zirveye oturdu. Ýngiliz Knight Frank'in raporuna göre, Türkiye'de konuta olan talep darbe giriþimine raðmen hýz kesmedi.

Destek Yatýrým Araþtýrma Müdür Yardýmcýsý Adnan Çekcen, Temmuz 2014'de 85 bin 101 konut satýþý gerçekleþirken, 2015 yýlýnýn ayný ayýnda 96 bin 589 adet konut satýldýðýna dikkat çekerek, tüketici güven endeksi rakamlarýyla birlikte bu veri deðerlendirildiðinde, Türk ekonomisine ve istikrara olan güvenin devam ettiðinin görüldüðünü kaydetti.

Konuta talep geçen seneye göre arttý
Dünyanýn önemli gayrimenkul þirketlerinden Ýngiliz Knight Frank'ýn yayýnladýðý emlak raporunda, dünyada emlak fiyat artýþýnda Türkiye'nin zirveye yerleþtiðini görüyoruz. Türkiye'de konut fiyat artýþ hýzý yýlýn ikinci çeyreðinde bir önceki yýlýn ayný dönemine göre %13.9' oranýnda artmýþ durumda. Bu alanda Türkiye bir önceki deðerlendirmede olduðu gibi zirvedeki yerini korurken, %11.2 ile Yeni Zelanda, %10 ile Kanada ve %9.4 ile þili sýralamada yer alan diðer ülkeler olarak karþýmýza çýkýyor. Konut fiyatlarýnýn en çok düþtüðü ülkeler ise rapora göre Tayvan(-9.4), Ukrayna (-9.2) ve Hong Kong (-8.1%) olarak sýralanýyor.

Elbette herhangi bir alanda veya üründe fiyatlarýn artmasý, oraya talebin olduðunu gösteriyor. Yani konut sektöründe yýlýn ilk yarýsýnda konut talebinin yüksek olduðunu ve bu alandaki güvenin korunduðunu görüyoruz. TUÝK'in açýkladýðý Konut Satýþ Ýstatistiklerine göre Türkiye'de konut satýþlarý 2016 Temmuz ayýnda bir önceki yýlýn ayný ayýna göre %15,8 oranýnda azalarak 81 343 oldu. Temmuz ayýný kapsayan bu konut satýþlarýndaki azalýþ beklenen bir durumdu. 15 Temmuz darbe giriþimi sonrasý sektörel bazda böyle bir etki makul karþýlanabilir. Kaldý ki genelde Temmuz ayýnda konut satýþlarýnda bir azalma olduðu son yýllarda görülüyor. TUÝK Konut Satýþ Ýstatistiklerine göre Temmuz 2014'de 85 bin 101 konut satýþý gerçekleþirken, 2015 yýlýnýn ayný ayýnda 96 bin 589 adet konut satýlmýþ. Yani emsal dönemlere nazaran Temmuz ayý konut satýþlarýndaki azalma ciddi bir kaygý yaratmýyor.

Geldiðimiz noktada hem ekonomik veriler hem de para ve maliye politikalarý çerçevesinde atýlan adýmlar bu sýnýrlý azalmayý bertaraf edebilir. Ýþin para politikasý cephesinden baktýðýmýzda Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasýnýn faizleri düþürerek bankalara yarattýðý likitlide hamlesini görebiliriz. TCMB son 8 ayda, piyasalarý günlük olarak fonlandýðý üst bantta toplam 225 baz puanlýk indirime gitti. Gecelik fonlama faizi %10.75'den geldiðimiz noktada %8.50'e çekildi. Ayný zamanda mevduat bankalarýnýn, Merkez Bankasýnda tutmak zorunda olduklarý TL zorunlu karþýlýk oranlarýný toplamda 100 baz puan düþüren TCMB, ayný zamanda döviz olarak tutulan diðer zorunlu karþýlýklarýn (Rezerv Opsiyon Mekanizmasý) faizini de arttýrdý (ROK). Böylece piyasaya yaklaþýk 1,1 milyar Türk lirasý ve 600 milyon ABD dolarý ilave likidite saðlanmýþ oldu. Bu ikinci adým elbette önemliydi.

Faizlerin indirilmesi için bankalarýnda elini rahatlatýlmasý bu dönem itibariyle konut kredilerine de olumlu yansýdý ve bankalar bir bir indirime gitti. Yapýlan çaðrýlarla beraber toplamda 10 banka konut kredi faizlerinde indirime gittiler. Bakanlar Kurulu'nda bu hafta itibariyle KDV ile ilgili bir adým geldi. Kararla KDV oranlarýnýn, konut teslimlerinde yüzde 18 olarak uygulanan KDV'nin 31 Mart 2017'ye kadar yüzde 8 olarak uygulanmasý hüküm altýna alýndý. 150 metrekarenin üzerindeki konutlar için yüzde 18 olan KDV oraný yüzde 8'e çekildi.

Tüketicinin ekonomiye güveni tam
Türkiye'nin son açýklanan enflasyon verisinde ise beklentilerin aksine bir azalma söz konusu. Tüketici fiyat endeksi (TÜFE) aylýk %0,29 düþtü yýllýk manþet enflasyon %8.05'e geriledi. Bunun iki sonucu olabilir. Düþük enflasyon TCMB'nin faiz indirimlerine daha rahat devam edebilmesini saðlayabilir. Ayný zamanda yukarýdaki raporda belirtilen konut fiyat artýþýnýn enflasyon üzerindeki baskýsýný sýnýrlý kýlabilir. Diðer taraftan Aðustos ayý Tüketici Güven Endeksine baktýðýmýzda %74.4 olduðunu görüyoruz. Yani tüketici eðilim anketi sonuçlarýndan hesaplanan tüketici güven endeksi, Aðustos ayýnda bir önceki aya göre %11,1 oranýnda arttý; Temmuz ayýnda 67,03 olan endeks deðeri Aðustos ayýnda 74,44 oldu. Burada tüketici güvenin korunduðuna dair önemli bir veri olarak karþýmýza çýkýyor.

Kredi kolaylýklarý olumlu yansýr
Dolayýsýyla konut sektöründe artýþ için piyasadaki yoðun talebin korunduðunu görüyoruz. Özellikle piyasalarda merak edilen konu ise 15 Temmuz darbe giriþimi sonrasý konut tarafýna olan talebin deðiþip deðiþmeyeceði yönünde. Söz konusu raporda yýlýn ikinci çeyreðini kapsýyor.
Konut kredilerinde yapýlan bu esnekliklerin yansýmalarýný muhtemelen yýlýn son çeyreðine girerken göreceðiz. Yaz dönemi olmasýndan kaynaklý iç piyasadaki durgunluk ve beklentilerin genel olarak bayram sonrasýna ertelenmesi kredi talebinin de gecikmeli olarak artmasýna sebebiyet verebilir. Fakat talep artýþý sektöre önemli bir hareketlilik katabileceði gibi konut fiyatlarýna da yansýmasý beklenebilir.

Bir konutun fiyatý arz ve talebe göre belirlenirken kýsa dönemde konut arzýnýn neredeyse sabit olmasý talebin artarak konut fiyatlarý üzerinde baský yaratmasýna neden olabilir. Böyle bir durumda bankalarýn attýðý adýmlara inþaat ve gayrimenkul sektöründeki söz sahibi kuruluþlarýn da karþýlýk vermesi, uygun kampanya ve ödeme koþullarýyla beraber fiyat sabitlemesi gibi yönteme gitmesi makul olabilir. Bu durum konut talebinin kýsa sürede artmasýna sebep olurken kýsa vadeli enflasyonist baský yaratabilecek fiyat artýþlarý da önlenebilir. TUÝK'in açýkladýðý rakamlara baktýðýmýzda 2015 yýlýnda 434.388 adeti ipotekli, 854.932 adeti diðer olmak üzere toplam 1.289.320 konut satýþýnýn gerçekleþtiðini görüyoruz. þuana kadar ise yani 2016 yýlýnýn haziran dahil olmak üzere ilk 6 ayýnda toplamda 630799 konut satýldý. þimdiden 2016 yýlý toplam hedef ise geçtiðimiz yýlýn rekoru 1 Milyon 300 Bin adet konut satýþý olarak belirlendi.

Yorumlar

Top