ÝNþAAT SEKTÖRÜ 2017'DE YÜZDE 5 BÜYÜYECEK

ÝNþAAT SEKTÖRÜ 2017'DE YÜZDE 5 BÜYÜYECEK

Yapý-Endüstri Merkezi'nce yayýmlanan Türk Yapý Sektörü Raporu 2016'da yaklaþýk 2 milyon kiþinin istihdam edildiði inþaat sektörünün 2017'de devam eden projeler ile birlikte yüzde 5 büyüyeceði öngörülüyor. Ýnþaat malzemeleri ihracatýnýn da yükselerek 16-16,5 milyar dolar arasýnda gerçekleþmesi bekleniyor.

Yapý-Endüstri Merkezi'nce yapý sektörünün önde gelen firmalarýnýn desteðiyle hazýrlanan Türk Yapý Sektörü Raporu 2016 verileri Dr. Can Fuat Gürlesel'in sunumu eþliðinde sektör profesyonellerinin katýldýðý bir toplantýyla açýklandý. Ekonomist-Yazar Mahfi Eðilmez, BloombergHT Genel Yayýn Yönetmeni Cüneyt Baþaran ve Fortune Türkiye Dergisi Yayýn Direktörü Cüneyt Toros raporu deðerlendirerek, dünya ve Türkiye ekonomisi ekseninde yapý sektörüne dair 2017 öngörülerini paylaþtýlar.

Türk yapý sektörü 2016 yýlýnda yaþanan geliþmelerden etkilenmiþ olmakla birlikte ekonominin ve diðer sektörlerin üzerinde bir performans göstermiþtir. Ýnþaat sektörünün 2016 yýlýnda yüzde 6 büyüdüðü öngörülmektedir. Mili gelir hesaplamasýnda kullanýlmaya baþlanan yeni yöntem ile inþaat sektörünün milli gelir içindeki payý yüzde 8'in üzerine çýkmýþtýr. Ýstihdam yýl boyunca ortalama 2 milyon seviyesinde gerçekleþmiþtir. Konut satýþlarýnda yeni bir rekor yýlý yaþanmýþtýr. Alýnan konut yapý ruhsatlarý geçen yýlýn üzerinde gerçekleþmiþtir. Konut fiyat artýþlarý ise enflasyonun altýnda kalmýþtýr. Gayrimenkul sektörü ise 2016 yýlýný duraðan geçirmiþtir. Yeni yatýrýmlar ötelenmiþ ve kiralamalar azalmýþtýr. Buna baðlý olarak ticari binalar için alýnan yapý ruhsatlarý gerilemiþtir. Yurtdýþý Müteahhitlik hizmetlerinde ise önemli bir gerileme yaþanmýþtýr.

Bu geliþmelere baðlý olarak yapý malzemeleri sektörü de dalgalý bir yýl geçirmiþtir. 2016 yýlýnda yapý malzemeleri iç pazarýnýn yüzde 17,6 büyüyerek 290,4 milyar TL'ye ulaþtýðý öngörülmektedir. Yapý malzemeleri pazarýnda sürükleyici 2016 yýlýnda da iç Pazar olmuþtur. Ýnþaat malzemeleri ihracatý yüzde 10,2 gerileyerek 15,2 milyar dolara inmiþtir. Ýthalat ise yüzde 1,9 artarak 9,3 milyar dolar olarak gerçekleþmiþtir. Ýç ve dýþ pazardaki bu geliþmeler baðlý olarak inþaat malzemeleri sanayi üretimi 2016 yýlýnda sadece yüzde 0,4 büyümüþtür. 2016 yýlýnýn son çeyreðinden itibaren inþaat ve konut sektörüne çok sayýda destek uygulanmaya baþlamýþtýr. Bu destekler inþaat sektörü için 2017 yýlýna yönelik olarak ümit vermektedir. Ýnþaat sektöründe 2017 yýlýnda yüzde 5,0 büyüme olacaðý öngörülmektedir.

Yapý sektörü profesyonelleri ve basýn tarafýndan büyük ilgiyle izlenen toplantýda Ekonomist-Yazar Mahfi Eðilmez, BloombergHT Genel Yayýn Yönetmeni Cüneyt Baþaran ve Fortune Türkiye Dergisi Yayýn Direktörü Cüneyt Toros dünya ve Türkiye yapý sektörüne dair 2017 öngörülerini paylaþtýlar.
 
"Türk inþaat sektörü 2016'ya göre daha iyi bir yýl geçirecek"
Yapýsal reformlarýn gerçekleþtirilememesinin uzun vadede Türkiye ekonomisi kalkýnmasý önündeki en büyük engel olduðunu dile getiren Ekonomist-Yazar Mahfi Eðilmez þu deðerlendirmeyi yaptý: "2016'nýn kolay geçmeyeceðini biliyorduk ancak tahmin ettiðimizden de kötü geçti. Piyasalarda yaþanabilecek en büyük þoklarýn, en kötü senaryolarýn gerçeðe dönüþtüðü bir yýl geçirdik. Donald Trump'ýn ABD'de baþkanlýk seçimini kazanmasý, darbe giriþimi, Birleþik Krallýk'ýn Avrupa Birliði'nden ayrýlma kararý almasý gibi büyük sürprizler yaþandý. Dünya genelinde tüm sektörlerde beklentilerin altýnda kalan büyümeler kaydedildi. Bu ortamdan Türkiye de olumsuz etkilendi. 2017'ye Trump'ýn göreve baþlamasý ve dolarýn yükseliþi ile baþladýk. Dolar endeksi Trump'ýn seçimi kazanmasýnýn ardýndan 103 seviyelerine kadar ulaþtý. Yýlýn ilk döneminde iç dinamiklerimizin de etkisiyle TL çok deðer kaybetti. 2017'nin belirsizliðin hakim olduðu bir yýl olduðunu söyleyebiliriz. ABD'nin alýþýla gelen serbest ticareti geliþtirme politikasý karþýsýnda Trump daha korumacý politikalar uygulamaya baþladý. Buna karþýn Çin Baþkaný þi Cinping ticaretin serbestleþmesini savunmaya baþladý. Bu ortamda yön bulmak oldukça güç. Ancak ABD görünür bir þekilde; AB ise yavaþ bir þekilde toparlanýyor. Öte yandan Çin ekonomisinin tahminlerden daha iyi bir tablo sergilemesi olumlu. Çin'den gelen ekonomik verilerin negatife dönmesi dünyayý olumsuz bir sarmala çekebilir.
Türkiye özelinde ise büyümede eksinin görülmesinin ardýndan toparlanma bekliyorum. Türkiye büyümesinin lokomotifi olan inþaat sektörünün 2017'de de büyümede büyük payý olacaðýný düþünüyorum. Kamu kesiminde yatýrýmlarýn artabileceðini düþünüyorum. 2016'dan daha iyi bir manzara ve inþaat yapý malzemeleri pazarýnda canlanma olacaktýr. Bütçe açýðýnýn kontrol altýnda olmak kaydýyla yüzde 2,5 çýkarýlmasýnda bir zarar görmüyorum. Türkiye'de inþaat sektörünün 2017'de geçen yýla daha iyi olacaðýný öngörüyorum."

Türk Yapý Sektörü Raporu 2016 verilerine göre:

2016'nýn sektör üzerindeki olumsuz etkisi önlemlerle azaltýldý
Geçtiðimiz yýlýn ikinci yarýsýnda yaþanan darbe giriþimi ve artan jeopolitik risklerin sonucu olarak yapý sektöründeki performansýn düþtüðünün ifade edildiði raporda; inþaat sektörüne saðlanan geçici teþvikler, konut alanýndaki kampanyalar ve finansman tarafýnda saðlanan kolaylýklarýn olumsuz etkileri sýnýrlandýrdýðý vurgulanýyor. Konut talebi; özellikle son çeyrekte uygulanan satýþ, kredi ve faiz kampanyalarý ile hýzla yükseldi ve konut satýþlarý yüzde 4,2 artýþla 1,34 milyon adede ulaþtý. Konut talebini destekleyen konut kredilerindeki büyüme, 2016 yýlýnda yüzde 9,4 oldu ve konut kredileri stoku 157 milyar TL'ye ulaþtý.

Konut fiyatlarýnda makul artýþ
Konut talebindeki artýþýn sürmesine karþýn yeni konut fiyatlarý 2016 yýlýnda yüzde 9,4 ile makul oranda ve enflasyona paralel bir artýþ gösterdi. Yabancýlarýn Türkiye'den gayrimenkul alýmlarý 2016 yýlýnýn ilk 11 ayýnda yüzde 0,9 gerileyerek 3,85 milyar dolar oldu. Gerilemede, Türkiye'de yaþanan belirsizlikler kadar küresel mali dalgalanmalar ve jeopolitik geliþmelerin de belirleyici olduðu belirtiliyor.

Konut dýþý binalar için alýnan yapý ruhsatlarýnda gerileme yaþandý
Ýnþaat sektöründe alýnan yapý ruhsatlarý bir dönem sonraki inþaat faaliyetleri için önemli bir gösterge olarak kabul ediliyor. Raporda yýl genelinde yaþanan belirsizlik ve dalgalanmalarýn alýnan yapý ruhsatlarýný sýnýrladýðýna iþaret ediliyor. 2016 yýlýnýn ilk 9 ayýnda alýnan yapý ruhsatlarý metrekare bazýnda bir önceki yýla göre yüzde 6,1 artarken, konutlar için alýnan yapý ruhsatlarý yüzde 10 yükseliþ gösterdi. Konut dýþý binalar için alýnan yapý ruhsatlarý ise yüzde 5 düþüþ kaydetti. Rapora göre; yýl genelinde bina inþaat maliyetleri yüzde 7,7, inþaat malzemesi maliyetleri ise yüzde 6,9 ile geçen yýlki rakamlarýn üzerinde; ancak enflasyonun altýnda arttý.

Büyük kamu yatýrým projeleri sürüyor
2016 yýlýnda kamunun devam eden büyük yatýrým projeleri, inþaat ve inþaat malzemeleri sektörü için önemli katký saðladý. 2016 yýlý yatýrým programýnda 101 milyar TL tutarýnda kamu sabit sermaye yatýrýmý planlanýrken, yatýrým programýnda yer alan 3.008 adet projeye 64,9 milyar TL ödenek tahsis edildi. Böylece ödeneklerde bir önceki yýla göre yüzde 21,3 artýþ saðlandý. Kamu yatýrýmlarýnda eðitim, saðlýk, içme suyu ve kanalizasyon, sulama, bilim-teknoloji, biliþim ve baþta demiryolu, liman, lojistik merkezleri olmak üzere ulaþtýrma sektörlerine öncelik verildi.

Ýnþaat malzemeleri ihracatý yükseliþe geçecek
Ýnþaat malzemeleri ihracatýnda 2016 yýlýnda gerileme yaþandý. 2016 yýlýnda inþaat malzemeleri ihracatý yüzde 10,2 gerileyerek 15,2 milyar dolara inerken, ithalat yüzde 1,9 artarak 9,3 milyar dolara yükseldi. Ýnþaat malzemeleri iç pazarý ise 2016 yýlýnda reel olarak yüzde 6,2 büyüyerek 290 milyar TL büyüklüðe ulaþtý. 2017 yýlýnda inþaat malzemeleri pazarýnýn reel olarak yüzde 6,5-7 ve cari fiyatlarla yüzde 15 büyüyerek 335 milyar TL hacme ulaþacaðý tahmin ediliyor. Ýnþaat malzemeleri sanayisi üretimi ise 2016 yýlýnda yüzde 0,3 artarak yine zayýf bir performans gösterdi. 2017 yýlýnda inþaat malzemeleri ihracatýna iliþkin olarak pazar koþullarýnýn daha uygun olacaðý öngörülüyor.

Enerji ihraç eden ülke pazarlarýnda enerji fiyatlarýndaki artýþa baðlý olarak inþaat iþlerinin yeniden canlanmaya baþlamasý beklenirken, bu ülkelerden inþaat malzemeleri talebinin yeniden artacaðý tahmin ediliyor. Avrupa Birliði'nde inþaat sektöründeki toparlanmanýn ise ihracatý destekleyecek bir unsur olmasý, ABD pazarýnýn da önemli fýrsatlar sunmasý bekleniyor. Raporda; "ABD'de yeni yönetim; altyapý yatýrýmlarýna aðýrlýk verecek, bu da inþaat iþlerini artýracaktýr. Rusya ile iliþkilerin düzelmeye baþlamasý da ihracat için ümit veriyor. Ýhracatta sýnýrlayýcý iki unsur ise Irak pazarýndaki sýkýntýlar ile yurtdýþý müteahhitlik hizmetlerinde yeni alýnan iþlerin azalmasý olacaktýr. Tüm bu varsayýmlara baðlý olarak inþaat malzemeleri ihracatýnýn 2017 yýlýnda 16-16,5 milyar dolar arasýnda gerçekleþeceði öngörülüyor" ifadeleri kullanýldý.

Yurtdýþý müteahhitlikte proje tutarý yüzde 64 düþtü
2016'da yurtdýþý müteahhitlik iþlerinde önemli gerileme yaþandý. Rapora göre; 2016 yýlýnýn ilk 11 ayýnda alýnan proje sayýsý yüzde 54, proje tutarý ise yüzde 64 geriledi. Müteahhitlik iþlerinin yoðun olarak alýndýðý ülkelerin enerji ihracatý gelirlerinin azalmasý ile bu ülkelerle yaþanan siyasi gerginlikler, alýnan iþlerin düþmesine yol açtý.

Ýnþaat harcamalarý 2016'nýn ilk 9 ayýnda 305 milyar TL oldu
Ýnþaat harcamalarýnýn 2016 yýlýnýn olumsuz koþullarýna raðmen geliþmesini sürdürdüðünün belirtildiði rapora göre; toplam inþaat harcamalarý 2016 yýlýnýn ilk 9 ayýnda nominal olarak yüzde 12,6 arttý ve 305 milyar TL'ye ulaþtý. Ýnþaat sektörü ise ayný dönemde yüzde 7,4 ile ekonomik büyümenin üzerinde bir performans gösterdi.

Yorumlar

Top