KONUTTA FÝYAT BALONU VAR MI?

KONUTTA FÝYAT BALONU VAR MI?

Cushman & Wakefield, gündemi bir süredir meþgul eden Türkiye konut pazarýnda fiyat balonu iddialarýna, hazýrladýðý araþtýrma ile yanýt verdi. "Türkiye konut sektörü: Fiyat Balonu" araþtýrmasýna göre; fiyat/kira ve fiyat/gelir oranlarýna bakýldýðýnda Türkiye'de balon göstergesi olabilecek keskin bir deðiþim yok.

Cushman & Wakefield bir süredir gündemi meþgul eden "konut pazarýnda fiyat balonu var mý" sorusunun yanýtýný araþtýrdý. Konut fiyat artýþ oranýnýn, kira artýþ oranýnýn çok üzerinde olmasý olarak ifade edilen fiyat balonunun Türkiye konut sektöründeki varlýðýný sorgulayan "Türkiye konut sektörü: Fiyat Balonu" araþtýrmasý sektörle ilgili önemli verileri ortaya koydu.

Türkiye konut pazarýnýn mercek altýna alýndýðý araþtýrmada fiyat/kira ve fiyat/gelir oranlarý incelendi; inþaat maliyetleri, faiz oraný ve enflasyon gibi verilerle karþýlaþtýrýldý. 2010-2014 zaman aralýðýna yoðunlaþýlan araþtýrmada konut pazarý, 2008'deki küresel finans krizi sonrasý toparlanma dönemi olan 2012 öncesi ve büyüme yaþanan 2012 sonrasý olarak ikiye ayýrýldý.

Konut fiyat artýþ oraný ile kira artýþ oraný paralel
Araþtýrmaya göre 2. el konut ve yeni konut fiyatlarý artýþ oraný ile kira artýþ oraný genel olarak benzer bir geliþim izliyor. 2012 öncesi artýþ oranlarýnýn 2012 sonrasýna göre daha yavaþ bir seyir izlemesi 2008 küresel finans krizi sonrasý konut fiyatlarýnýn yavaþ toparlanmasýna baðlanýyor. Nitekim 2012 sonrasýnda gecikmeli etki ile birlikte daha fazla artýþ yaþandýðý belirtiliyor.

Reel artýþ oranlarýný incelemek için enflasyondan arýndýrýlmýþ oranlara bakýldýðýnda ise; 2012 öncesi artýþ oranlarýnýn enflasyonun altýnda kaldýðý, ancak 2012 sonrasý ciddi bir artýþ yaþandýðý görülüyor. 2014 yýlý ilk yarýsýna bakýldýðýnda ise yeniden týrmanýþa geçen enflasyon karþýsýnda fiyat ve kira artýþ oranlarýnýn eridiði görülüyor.

"Konut fiyat ve kira artýþýnda makas hiç bir zaman açýlmadý"
2008 krizinden sonra bir toparlanma sürecine girildiði için 4 yýla bütün olarak bakýlmasý gerektiðini belirten Cushman & Wakefield Türkiye Yönetim Kurulu Baþkaný Haluk Sur, Türkiye'de konut, fiyat ve kira artýþýnda makasýn hiçbir zaman açýlmadýðýný ve böylece riskin oluþmadýðýný belirtiyor. Araþtýrmanýn bu verileri ortaya koyduðunu dile getiren Sur, "Yeni konutlar henüz kiralýk stoða düþmediði için 2. el satýþlara baktýðýmýzda 4 yýlda fiyatlarýn yüzde 58.5, kiralarýn ise yüzde 45.9  arttýðýný görüyoruz.  2010 - 2014 1. yarý döneminde yýllýk ortalama konut fiyat artýþýnýn  yüzde 14 civarýnda gerçekleþtiðini vurgulayan araþtýrma, enflasyon etkisinden arýndýrýldýðýnda ortalama yüzde 4 büyüme kaydedildiðini de ortaya koyuyor. Dubai'de enflasyondan arýndýrýlan artýþ oraný yüzde 30'u aþýyor" diye konuþuyor.

Kentsel Dönüþüm Yasasý'yla artan talep piyasaya yansýdý
2. el ve yeni konut fiyatlarý karþýlaþtýrýldýðýnda 2012 öncesinde yeni konut fiyatlarýnýn, 2012 sonrasýnda ise 2. el konut fiyatlarýnýn daha fazla arttýðý görülüyor. Bu durumun bir kaç nedene baðlanabileceðini belirten Cushman & Wakefield Türkiye Yönetici Ortaðý Tuðra Gönden, "Türkiye'de konut piyasasýný etkileyebilecek bazý yasal düzenlemeler, özellikle Mayýs 2012'de yürürlüðe giren ve Kentsel Dönüþüm Yasasý olarak bilinen yasasýnýn yarattýðý beklenti nedeniyle piyasalarda artan talep fiyatlara yansýmýþ olabilir"diyor.

Ayrýca, merkezi bölgelerdeki arsa kýtlýðý nedeniyle yeni projelerin çoðunlukla çeper bölgelerde geliþtirilmekte olduðunu anlatan Gönden, "Daha fazla deðer kazanan merkezi bölgelerdeki stok görece eskidir. Merkezi bölgelerdeki arsa maliyetlerinin yüksek oluþu ve deðer artýþý yeni ve 2. el konut fiyat artýþ oranlarýný da etkilemektedir" diye konuþuyor. Araþtýrmada özellikle 2013 yýlýndaki konut satýþý artýþýnýn, yürürlüðe giren KDV oraný deðiþikliði öncesi alýmlardan kaynaklanabileceðini  ayrýca 2013 yýlý baþýnda konut kredi faizlerinde yaþanan düþüþün de, konut satýþlarýný tetiklemiþ olabileceði belirtiliyor.

Konut yatýrýmý Türkiye'de enflasyon korumalý yatýrým aracý olarak görülüyor
Türkiye konut pazarý analizine göre konut fiyatlarýnýn farklý dinamikler ile þekillendiðinin altýný çizen Cushman & Wakefield Türkiye Yönetici Ortaðý Toðrul Gönden ise, "Konut fiyatlarý belli dönemlerde enflasyon artýþýnýn altýnda kalýyor, ancak devam eden dönemlerde bu durumu telafi edebilen artýþlar gerçekleþmesi nedeniyle hala etkili bir enflasyon korumalý yatýrým alternatifi sunan geleneksel bir yatýrým aracý olarak görülüyor" diye konuþuyor. Araþtýrmada uluslararasý piyasalarda sýklýkla kullanýlan "fiyat/kira" ve "fiyat/gelir" oranlarýna bakýldýðýnda ise Türkiye'de her iki göstergenin de sabit bir geliþim kaydettiði, balon göstergesi sayýlabilecek keskin bir deðiþim yaþanmadýðý görülüyor.

Yorumlar

Top