GAYRÝMENKUL SEKTÖRÜ YATIRIMCILARI GÜVENLÝ GELÝR ARAYIþINDALAR...

GAYRÝMENKUL SEKTÖRÜ YATIRIMCILARI GÜVENLÝ GELÝR ARAYIþINDALAR...

Urban Land Institute (ULI) ve PwC'nin gayrimenkul yatýrýmcýlarý için sektöre ýþýk tutan araþtýrmasý Gayrimenkulde Geliþen Trendler Avrupa 2019 raporunun sonuçlarý bu yýl da Ýstanbul'da sektörün önde gelenlerinin bir araya geldiði etkinlikte kamuoyuyla paylaþýldý.

Rapora göre Avrupa gayrimenkul sektörü, potansiyel faiz oraný artýþlarý ve belirsiz jeopolitik ortamdan korunma konusunda dikkatli davranýyor ve yatýrýmlarda uzun vadeli, güvenli gelir arayýþý ön plana çýkýyor. Rapor, iyimser bir görünüm ortaya koymakla birlikte yatýrýmcýlarýn ayný zamanda temkinli bir duruþ içerisinde olduðunu gösteriyor. Önceki sene katýlýmcýlarýn yaklaþýk yarýsý sektöre yeniden finansman veya yeni yatýrýma yönelik öz sermaye giriþinde artýþ olacaðýný düþünürken, bu sene katýlýmcýlarýn sadece %28'i bu fikri paylaþýyor. Uygun gayrimenkul varlýklarýna eriþim konusu da endiþeye sebep olurken, araþtýrmaya katýlanlarýn %70'i ana varlýklarýn gereðinden yüksek fiyatlandýrýldýklarýný düþünüyor.

 

Yatýrýmcýlarýn, sektör uzmanlarýnýn, kredi kuruluþlarýnýn ve danýþmanlarýn yer aldýðý 800'ü aþkýn sektör temsilcisinin görüþlerine dayanarak oluþturulan þehir sýralamasýna bakýldýðýnda ise, mevcut yatýrýmlar ve geliþim beklentileri açýsýndan Lizbon, Berlin, Dublin, Madrid, ve Frankfurt en iyi 5 þehir olarak yer alýyor. Rapora göre, listenin bu yýl da 31. Sýrasýnda yer alan Ýstanbul, 15 milyonluk nüfusuyla dönemsel bir durgunluk yaþasa da genç ve artan nüfusu, kaliteli konut ihtiyacý, yenilenmesi gereken konut sayýsýyla, yerli ve yabancý yatýrýmcýlara fýrsat sunmaya ve hala ilgi çekmeye devam ediyor.

 

Gayrimenkulde Geliþen Trendler Avrupa 2019 rapor sonuçlarýnýn açýklandýðý toplantýda, sektörel geliþmeleri ve 2019 yýlýna dair beklentileri yorumlayan PwC Türkiye Gayrimenkul Sektörü Lideri Ersun Bayraktaroðlu rapor sonuçlarýnýn þu sözlerle deðerlendirdi: "Gayrimenkul sektörü her sektörde olduðu gibi dönemin ihtiyaçlarýný karþýlama noktasýnda sürekli bir deðiþim geçiriyor. Geliþen trendlere baktýðýmýzda gerek Avrupa'da ve gerekse de dünyadaki genel politik belirsizliðin de etkisiyle yatýrýmcýlarýn 2019'da daha temkinli davranacaðý görülüyor. Ekonomik büyüme beklentileri ve özellikle yerel kiracý piyasasýnýn potansiyeli, yerli ve yabancý yatýrýmcýlarýn tercihlerini etkileyen önemli faktörler olmaya bu yýl da devam ediyor. Gayrimenkulde Geliþen Trendler Avrupa 2019 raporumuzda da öne çýkan "mutlu kiracý" yaklaþýmý, "ortak kullanýmlý ofis alanlarý" gibi alternatif gayrimenkul konularý ülkemizde de geliþmeye açýk ve hatta geliþen alanlar. Bu geliþmeler, beraberinde yeni fýrsatlar yaratýyor ve Avrupa'da olduðu gibi ülkemizde de gayrimenkule önemli bir potansiyel yaratýyor. Küresel anlamdaki politik belirsizlik ve ülkemizde içinden geçmekte olduðumuz dönem özellikle uluslararasý yatýrýmcýlar açýsýndan ülkemize yapýlacak yatýrýmlarý etkilemeye devam ediyor. Ancak listede ülkemizden yer alan tek kent olan Ýstanbul'un nüfus artýþ hýzý ve demografik özellikleri ile geliþen lojistik alt yapýsý da göz önünde tutulunca konuta ve alternatif gayrimenkule duyulan ihtiyaç nedeniyle yerli ve yabancý yatýrýmcýlar açýsýndan ülkemiz gayrimenkul piyasasýndan hala ciddi fýrsat olduðu ifade ediliyor."

 

ULI Türkiye Baþkaný Zafer Baysal da rapor sonuçlarý ile ilgili þu deðerlendirmede bulundu:

"Bu yýl 16.sýný sizlerle paylaþtýðýmýz bu raporda mülakat yapýlan yatýrýmcýlar artýk gayrimenkulün deðerini belirlerken sadece finansal getirilere bakmadýklarýný net olarak ifade ediyorlar. Artýk en büyük uluslararasý gayrimenkul yatýrýmcýlarý sosyal etki, çevresel etki ve yönetiþim gibi baþlýklarý içeren Sorumlu Yatýrýmcý Prensiplerine Kurumsal Sosyal Sorumluluk kapsamýnda imza atmýþ vaziyetteler. Zamanla geliþip kalýcý ve saðlýklý olarak büyümek için þirketlerin sadece finansal performansa odaklanmamasý gerektiði ayný zamanda yaptýklarý gayrimenkul yatýrýmý ile topluma nasýl pozitif bir katkýda bulunduklarýný da gösterebilmelerinin gerektiði vurgulanýyor. Yatýrýmlarýmýzda sosyal etki yaratmanýn finansal gelirlerimizden ödün vermek anlamýna gelmediði ve bunun da ancak bu yatýrýmlara uzun vadeli bir bakýþ açýsýyla baktýðýmýzda anlaþýlabileceði keza pozitif bir sosyal etki yaratan projelerin aslýnda sürdürülebilir uzun vadeli finansal getirileri de desteklediðinin görüleceði ifade ediliyor. Aslýnda bu olgu çok net bir sebep sonuç iliþkisi ile açýklanmakta; insanlarýn yaþamak ve çalýþmak isteyecekleri, ya da vakit geçirmek isteyecekleri güzel bir ortam tasarlayýp bunu da pozitif sosyal etki ile hayata geçirdiðinizde o yatýrýmda satýlamamýþ veya kiralanamamýþ mekanlarýn sayýsý sosyal etki hassasiyeti göstermeyen rakiplere göre çok daha az olacaðýndan yüksek boþluklarla yatýrýmýn deðeri düþmeyecek ve fizibilitede öngörülen getirilerin de orta ve uzun vadede de istikrarlý bir þekilde sürdürülebilir olduðu gözlemlenebilecektir. Artýk müþterilerimize anlam yüklü bir hikayesi olan gayrimenkulleri pozitif bir sosyal etki ile sunabiliyor olmalýyýz. Hikayesiz geleneksel/konvansiyonel ürünlerin getirileri artýk eskisi gibi yüksek olmayacak. Bu tür ürünlere de yabancý ilgisi ya hiç olmayacak ya da çok cýlýz kalacak. Sadece finansal getirilere ve kara odaklanan þirketlerin piyasadaki pazar paylarýný zamanla rakiplerine kaptýrmalarý da kaçýnýlmaz olacak çünkü sosyal etki yaratmayan firmalarý müþterileri artýk eskisi benimseyip desteklemeyecek dolayýsýyla da müþterilerin deðiþen taleplerini karþýlamakta empati yapamayan esneklik gösteremeyen ve yetersiz kalan çalýþanlar da artýk eskisi kadar mutlu ve motive çalýþmayacaklardýr."

 

Alternatif gayrimenkulün yükseliþi

Geleneksel ve alternatif gayrimenkul arasýndaki fark yavaþ yavaþ ortadan kalkýyor. Son beþ yýlda gözlemlenen akýllý þehirlerin yükseliþi, teknolojik geliþmeler, artan nüfusla birlikte þehirleþme gibi birçok trend, yatýrýmcýlarýn alternatif gayrimenkul veya 'niþ' sektörlere yöneldiðini gösteriyor. 2015 yýlýnda katýlýmcýlarýn sadece %28'i alternatif varlýklara yatýrým yapmayý düþüneceðini belirtirken, bu yýl katýlýmcýlarýn neredeyse %60'ý halihazýrda bir þekilde alternatiflere yatýrým yaptýðýný, %66'sý ise mevcut alternatif yatýrýmlarýný artýrmak istediðini belirtiyor.

 

Rapora göre öne çýkan ilk on sektörden yedisi konut kiralama, öðrenci evleri/yurtlar, emeklilere yönelik yaþam merkezleri, toplu konutlar ve sýradan konutlar dahil olmak üzere temelde gayrimenkulün  konut segmentini  içeren yatýrým ve geliþtirmeleri içeriyor. Konutlarýn yaný sýra lojistik, veri merkezi ve esnek ofis gibi niþ alanlar da listenin ilk on sýrasýnda yer alýyor. Lojistik sektörü açýkça e-ticaret geliþimine katký saðlamaya devam ediyor. þehir merkezinde veya merkez dýþýndaki ofisler ve perakende satýþ yapan maðazalar gibi geleneksel gayrimenkul türleri son sýralarda yer almaya devam ediyor.

 

Gayrimenkulün sosyal deðerinin önemi artýyor

Rapor ayný zamanda yatýrýmlarýn saðladýðý finansal getiriyle birlikte sosyal deðerin artan etkisini de inceliyor. Katýlýmcýlarýn yaklaþýk %60'ý sektörün, gayrimenkullerin finansal deðerini sadece parasal kriterlerle deðil daha geniþ çaplý, finansal olmayan, sosyal etkileri de dikkate alan araçlar yardýmýyla ölçmeye yöneldiðini düþünüyor. Benzer þekilde, katýlýmcýlarýn %59'u finansal olmayan ölçümlerin getiri ölçmede giderek daha fazla önem kazandýðýný düþünüyor. Rapora göre gayrimenkullerin deðerini belirlerken sosyal ve finansal kazanýmlarý dengelemenin önemi artýyor. Zira pozitif sosyal getiri yaratmak uzun vadeli finansal getiriyi destekliyor.

 

Gayrimenkulde Geliþen Trendler Listesi'nin ilk 5 þehri?à

Geliþen Trendler þehir sýralamasýnda son beþ yýldýr liderliði koruyan Berlin, birincilik unvanýný Lizbon'a kaptýrarak bu yýl ikinci sýrada yer alýyor. Geçen yýlýn ilk 10'unda yer alan ancak bu yýl ciddi bir sýçramayla ilk beþe giren Dublin ve Madrid ve ise sýrasýyla üçüncü ve dördüncü sýralarý paylaþýyorlar. Bu iki þehir hem gayrimenkul açýsýndan yapýsal olarak hem de kiralanabilir emlak potansiyeli açýsýndan yüksek puanlanýrken, yaþam kalitesi, ulaþým kolaylýðý, inovasyon, potansiyel ve vasýflý çalýþan çekme yönlerinden de uzmanlar tarafýndan oldukça pozitif deðerlendirildi. Brexit'in ardýndan finans sektörünün odaklarýnýn deðiþmesi ve bir yýllýk saðlam büyümenin ardýndan geçen yýlýn ikincisi Frankfurt ise bu yýl sýralamada beþinci sýraya geriledi. Listede Türkiye'den yer alan tek kent olan Ýstanbul listede 31. sýrada yer alýyor.

 


Yorumlar

Top