- 26-Nisan-2024
- GİRİŞ / Kayıt Ol
- Künye
- Ä°letiÅŸim
.jpg)
Türkiye’nin en köklü sivil toplum örgütlerinden Türkiye Müteahhitler Birliði, Nisan 2021 Ýnþaat Sektörü Analizi’ni yayýmladý. Ýnþaat sektöründeki girdi maliyetlerinin arttýðýna dikkat çekilen raporda, “Ýnþaat sektöründe ciddi finansal ve operasyonel sorunlar yaþanmaktadýr. Bu sorunlar devamýnda sektörün çok sayýda alt sektörle iliþkisi kapsamýnda ekonominin genelinde nakit ihtiyacýný artýrarak kýsa vadede önemli nakit akýþý sorunlarýna sebep olmaktadýr” denildi.
Türkiye’nin en köklü sivil toplum örgütlerinden Türkiye Müteahhitler Birliði (TMB), ekonomi çevreleri ve sektör tarafýndan ilgiyle takip edilen Nisan 2021 Ýnþaat Sektörü Analizi Raporu’nu yayýnladý. “Salgýnda Ortak Kaygý; Ekonomi” baþlýklý analizde, küresel ve ulusal ekonomi ile inþaat sektörüne iliþkin veriler kapsamlý biçimde deðerlendirildi.
Emtia fiyatlarý ve döviz kurlarýnda yaþanan yükseliþ ile birlikte sektörde girdi maliyetlerinde görülen yüksek artýþlarýn ciddi sorun olmayý sürdürdüðüne deðinilen raporda, TÜÝK Ýnþaat Maliyet Endeksi’nin yýllýk bazda Ocak’ta %27,8 ve Þubat’ta da %27,6 arttýðýna dikkat çekildi. Ýnþaat sektöründe piyasa þartlarýndaki hýzlý deðiþim, kurdaki dalgalanmalar, salgýn ve salgýn tedbirleri nedeniyle çalýþma koþullarýnýn deðiþmesi, iþ programlarýndaki aksamalar nedeniyle ciddi finansal ve operasyonel sorunlar yaþandýðý anlatýlan raporda, “Bu sorunlar devamýnda sektörün çok sayýda alt sektörle iliþkisi kapsamýnda ekonominin genelinde nakit ihtiyacýný artýrarak kýsa vadede önemli nakit akýþý sorunlarýna sebep olmaktadýr” denildi.
Fiyat farký ödemesi ihtiyacý artarak devam ediyor
Mevcut tabloda, kamu projelerindeki maliyet artýþlarýnýn karþýlanabilmesini teminen firmalara fiyat farký ödemesi veya þarta baðlý olmayan fesih hakkýnýn tanýnmasýný içeren bir düzenleme ihtiyacýnýn artarak devam ettiði vurgulanýrken, “Ayrýca son olarak, sektörün üzerindeki finansman yükünün hafifletilmesi konusunda bir geliþme beklenirken stopaj ve KDV tevkifat oranlarýnda yapýlan artýþlar firmalar üzerindeki baskýyý artýrmýþtýr. Bu kapsamda sektör üzerindeki vergi yükünün azaltýlmasý büyük önem taþýmaktadýr. Söz konusu sorunlar paralelinde finansman/nakit akýþý sýkýntýsý içerisinde kalan sektörde borçluluk oranlarýnda artýþ da sürmektedir. Ekim 2019’da baþlayan ve büyük þirketlerin bankalara kredi borçlarýnýn yeniden yapýlandýrýlmasýný içeren süreçte, yapýlandýrma 2020 yýlýnda 25 milyar TL büyüklüðüne ulaþmýþtýr. Mevcut tabloda inþaat sektörünün sorunlu kredilerde baþý çektiði izlenmektedir. Bankacýlýk Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre; Ocak 2021 itibarýyla inþaat sektöründe kullanýlan nakdi kredi toplamý bir yýlda %20’den fazla artarak 300 milyar TL’ye ulaþmýþ, ayný dönemde tahsili gecikmiþ kredi oraný ise %9 olarak kaydedilmiþtir” ifadelerine yer verildi.
Maliyetlerdeki artýþ, konut fiyatlarýný da artýrýyor
Raporda, geçen yýl konut fiyatlarýnda baþlayan artýþýn, inþaat maliyetlerinde izlenen yükseliþ paralelinde devam ettiði vurgulandý. Merkez Bankasý tarafýndan kalite etkisinden arýndýrýlmýþ fiyat deðiþimlerini izlemek amacýyla hesaplanan Konut Fiyat Endeksi’nin (KFE) Ocak ayýnda aylýk bazda %1,8, yýllýk bazda da nominal olarak %30,4 artýþ kaydettiði hatýrlatýlan raporda, þöyle devam edildi: “2011 yýlý baþýndan bu yana açýklanan endeks veri setinde böylece en hýzlý yýllýk yükseliþ yaþanmýþtýr. KFE reel olarak Ocak’ta %13,5 ve son olarak Þubat’ta %13,1 oranýnda artmýþtýr. Küresel emlak ajansý Knight Frank’in Global Konut Fiyat Endeksi’ne göre; Türkiye, konut fiyatlarýnda yýllýk nominal artýþta 56 ülke arasýnda ilk sýrada yer almýþtýr. “Markalý konut” olarak da adlandýrýlanlar için açýklanan REIDIN-GYODER Yeni Konut Fiyat Endeksi’nde konut fiyatlarý Þubat ayýnda aylýk %0,2 ve yýllýk %6,2 artýþ kaydetmiþtir.”
Türkiye Müteahhitler Birliði’nin 2021 yýlýnýn ilk çeyreðini deðerlendirdiði raporda genel ekonomi ve sektöre iliþkin özetle þu tespitlere yer verildi:
KONUT ÝÇÝN KREDÝ KAMPANYALARI DÜZENLENMESÝ ÖNEMLÝ:
Konut satýþlarýnda Mart ayý verileri aylýk artýþla birlikte yýllýk bazda da kýsmi artýþý (111 bin 241 konut ile %2,4 artýþ) ortaya koymuþtur. Bununla birlikte yýlýn ilk çeyreðinde geçen yýlýn ayný dönemine kýyasla satýþlarda %22,9 düþüþ görülmüþtür. Yabancýlara yapýlan konut satýþlarý ise Mart’ta 4 bin 248’e yükselmiþtir. Ýlk el konut satýþlarýnýn toplamdan aldýðý pay %30-31 bandýna kadar düþmüþ, 2020 yýlý yaz dönemi %60’a yaklaþan ipotekli satýþ oraný da %15-20 aralýðýna gerilemiþtir. Bu çerçevede özellikle ilk el konut satýþlarýna yönelik düþük faizli tüketici kredisi kampanyalarýnýn hayata geçirilmesinin sektörün desteklenmesi açýsýndan önemli olduðu belirtilmektedir. Daha uzun soluklu olarak ise konut segmentindeki canlanmanýn pek çok sektörde canlandýrýcý etkisi dikkate alýnarak alternatif gayrimenkul finansman modelleri geliþtirilmesi ve özellikle dar gelirliler için konut hesabý uygulamasýnýn etkin hale getirilmesi önerilmektedir. Ulaþýlabilir konut arzýnýn önünde yüksek olan arsa fiyatlarýnýn da engel teþkil ettiði deðerlendirilmektedir.
YURTDIÞINDA ÜÇ AYDA 3,1 MÝLYAR DOLARLIK PROJE ÜSTLENÝLDÝ:
Ticaret Bakanlýðý verilerine göre; 2021 yýlý Ocak-Mart döneminde sektör, yurtdýþýnda 3,1 milyar ABD Dolarý tutarýnda 52 proje üstlenmiþtir. Böylelikle yurtdýþý müteahhitlik hizmetlerinde bugüne kadar üstlenilen proje tutarý 424,5 milyar ABD Dolarý’na ve proje sayýsý da 10 bin 725 ’e yükselmiþtir. 2020 yýlýnýn ayný döneminde 2 milyar ABD Dolarý tutarýnda 50 proje üstlenen Türk müteahhitlerinin bu yýla katma deðeri daha yüksek iþlerle baþladýðý da dikkat çekmiþtir. Geçen yýl ilk üç ayda projelerde 41,7 milyon ABD Dolarý olan ortalama bedel, bu yýlýn ayný döneminde 59,7 milyon ABD Dolarý’na yükselmiþtir.
FÝNANSMAN ÝÇÝN ÝÞBÝRLÝKLERÝ YAPILIYOR:
Küresel pazarda artan ihtiyaç kapsamýnda finansman temini amacýyla TMB olarak, Türk Eximbank, bankacýlýk sektörü, uluslararasý kurum ve kuruluþlarla yakýn iþbirliði içinde bulunulmaktadýr. Ayrýca Afrika Kalkýnma Bankasý (AfKB), Avrupa Ýmar ve Kalkýnma Bankasý (EBRD), Asya Kalkýnma Bankasý ve Ýslam Kalkýnma Bankasý gibi çok taraflý kalkýnma bankalarý ve ihracat kredi kuruluþlarý ile iliþkileri geliþtirmek üzere çalýþýlmaktadýr. Üçüncü ülkelerde iþbirliðine yönelik olarak da özellikle Japonya ve Güney Kore firmalarý ile temaslar sürdürülmektedir.
YENÝ PROJELER TÜRK MÜTEAHHÝTLERÝN RADARINDA:
Yurtdýþý müteahhitlik hizmetleri kapsamýnda bir taraftan Avrasya ve Orta Doðu’da aktif olunan geleneksel pazarlar, diðer taraftan da baþta Sahra-altý Afrika olmak üzere Afrika, Uzak Doðu ve Latin Amerika ülkeleri yakýndan takip edilmektedir. Önümüzdeki dönemde Ortadoðu ve Afrika bölgelerinde 5,4 trilyon ABD Dolarý büyüklüðünde yeni projenin hayata geçirilmesi beklentisi sektörün güçlü olduðu bu coðrafyada izlenecek hassas ve proaktif yaklaþýmlarý daha da önemli hale getirmiþtir.
YURTDIÞINDA TÜRK ÝÞGÜCÜNÜ ARTIRMAK ÝÇÝN ÇALIÞMA BAÞLATILDI:
Sektörün yurtdýþý projelerinde istihdam edilen ve sayýsý yaklaþýk 35 bin olarak ifade edilen Türk iþgücü sayýsýnýn salgýnýn ardýndan yaklaþýk 100 bine çýkarýlmasý öncelikli hedeflerden biri olarak belirlenmiþtir. Türk iþgücü istihdamýný teþvik amacýyla, yurtdýþý müteahhitlik projelerinde istihdam edilen Türk vatandaþlarýnýn yurtdýþýnda elde ettikleri ücret gelirlerinin vergiden istisna tutulmasý önerisi kapsamýnda TMB ile Gelir Ýdaresi Baþkanlýðý bünyesinde çalýþma baþlatýlmýþtýr. Ýþçi-iþveren uyuþmazlýklarý konusunda yaþanan sorunlara çözüm getirmek üzere bir yasal düzenlemeye de ihtiyaç bulunmaktadýr.
Yorumlar