'ÝNÞAATCILAR TERS RÜZGARLARLA BOÐUÞUYOR'

'ÝNÞAATCILAR TERS RÜZGARLARLA BOÐUÞUYOR'

Ýnþaat sektörü dünyada zor bir süreçten geçiyor. 42 ülkeyi içeren uluslararasý inþaat pazarý anketine göre, yüksek enflasyon ve tedarik zincirinden muzdarip olan sektörün yüzde 62’si önümüzdeki yýl tedarik zincirinde bir iyileþme beklemiyor. Çalýþmayý deðerlendiren ABD merkezli en büyük inþaat firmasý Turner’ýn Türkiye Direktörü Mehmet Sami Kýlýç, inþaatçýlarýn birçok cephede ters rüzgarlarla boðuþtuðunu belirtirken, ABD gibi ülkelerde inþaat maliyetlerinin 50 yýlýn zirvesine çýktýðýný açýkladý. Mehmet Sami Kýlýç, “Türkiye’de de artýþ oraný 2’ye katlanan inþaat maliyetleri projeleri ve inþaat planlamalarýný etkiliyor” yorumunu yaptý.

Ýnþaat sektörü dünyada zorlu bir süreçten geçiyor.  Pandemi, Çin’de kilitlenme ve Ukrayna savaþýna baðlý olarak küresel tedarik zincirindeki aksama, küresel inþaat piyasalarýnda artan maliyetler, buna karþýn hýzlý büyüme gösteren talep karþýsýnda sektör çeþitli sýkýntýlar yaþýyor.

Ýnþaatçýlar gelecek yýl için iyimser deðil

Baðýmsýz bir emlak ve araþtýrma kuruluþunun 88 küresel pazarý içeren Uluslararasý Ýnþaat Pazarý 2022 Araþtýrmasý, sektörün gelecek 12 ay için sorunlarýn çözümü konusunda çok iyimser olmadýðýný ortaya koyuyor. Araþtýrmaya göre, 88 pazarýn yüzde 90’dan fazlasý tedarik zinciri kesintilerinin yerel inþaat pazarlarý üzerinde yüksek etki yarattýðýný kabul ederken, yüzde 38,6'sý önümüzdeki 12 ay içinde tedarik zincirinin ayný kalacaðýný ve yüzde 23,9'u da daha zayýflayacaðýný öngördü. Ayrýca artan inþaat maliyetlerinde de gevþeme beklenmiyor. Ankete göre, þehir pazarlarýnýn yüzde 30,7'si, 2022 için inþaat sektöründe yüzde 10 veya daha fazla enflasyon bekliyor ve maliyetlerde herhangi bir düþüþ beklenmediðini dile getiriyor.

ABD’de maliyetler 50 yýlýn zirvesinde

Çalýþmayý deðerlendiren Turner Türkiye Direktörü Mehmet Sami Kýlýç, inþaatçýlarýn birçok cephede ters rüzgarlarla boðuþtuðunu belirtirken, ABD gibi ülkelerde inþaat maliyetlerinin 50 yýlýn zirvesine çýktýðýný açýkladý. Mehmet Sami Kýlýç, “ABD Ýstatistik Bürosu’nun verileri, inþaat maliyetlerinin 2021 yýlýnda yüzde 17,5 arttýðýný gösteriyor. Bu; 1970'ten bu yana yýllýk olarak yaþanan en büyük artýþ olarak gösteriliyor.


Örneðin MEP ekipman üreticileri fiyat artýþlarýný yayýnladý. Son açýklamalara göre dolar bazýnda artýþ +%10 ila +%25 aralýðýndaydý. 2022 yýlý baþýnda bazý hammadde fiyatlarýnda düþüþ olmasýna raðmen artan talep, kýsýtlý fabrika kapasiteleri, artan yurtiçi ve küresel maliyet, ulaþým gibi maliyetler bu artýþa neden oldu. Fabrika kapasitelerinin bu yýl azalmasý beklenmiyor ve hatta 2023'ün ilk çeyreðine kadar uzanmasý bekleniyor.

Elektrik ve mekanik ekipman için teslim süreleri çoðu ürün hattýnda artmaya devam ediyor. Elektrik ekipman üreticilerinin eþi benzeri görülmemiþ bir imalat süresi sorunu önümüzde mevcut. Bunun nedeni sadece parça kýtlýðý deðil, ayný zamanda pazar talebinin fazlalýðý.  Nitekim Uluslararasý Ýnþaat Pazarý Araþtýrmasý 2022 sonuçlarý da dünyada inþaat yapýlacak en pahalý þehirlerin ABD’de olduðunu gösteriyor.” dedi.


New York, Boston ve San Francisco gibi þehirlerin listenin ilk 3 sýrasýnda olduðunu anlatan Mehmet Sami Kýlýç, “Örneðin New York’ta metrekare baþýna maliyet $9,136 olarak hesaplanmýþ ancak rakamlar sadece ABD’de yüksek deðil. Örnek vermek gerekirse Avrupa þehirlerinden Münih ilk 10’da yer almýyor ama maliyet $4,760, Frankfurt’ta maliyet $4,282, Amsterdam’da ise $4,549 seviyesinde bulunuyor.” dedi.


Türkiye’de de maliyetler bir yýlda ikiye katlandý

Araþtýrmaya Türkiye pazarýnýn dahil edilmediðini belirten Mehmet Sami Kýlýç, TÜÝK rakamlarýna göre Türkiye’de de inþaat maliyetlerinin bir yýlda (Nisan itibariyle) yüzde 106,60 artýþ gösterdiðini belirtti. Turner Türkiye Direktörü Kýlýç, bir yýlda ikiye katlanan inþaat maliyetlerinin tüm projeleri ve inþaat planlamalarýný etkilediðini söyledi.


COVID-19'un ilk etkisinden kurtulan inþaat pazarýnýn þimdi de Ukrayna Savaþý ve Çin'deki kilitlenmelerden dolayý belirsizlik yaþadýðýný anlatan Turner Türkiye Direktörü Mehmet Sami Kýlýç inþaat maliyetleri ile ilgili olarak þu deðerlendirmede bulundu:


“Ýnþaat maliyetleri çimento, kereste, boya, elektrikli ekipman ve plastik gibi malzeme kýtlýðýndan etkileniyor, buna karþýlýk pek çok geliþmiþ pazarda konut inþaatý ve yenileme talebi hýzla artýyor. Çelik, bakýr, nikel, ham petrol ve petrokimya üretiminin tümü 2021'de düþerken talep arttý ve bu da bazý fiyatlarý rekor seviyelere çýkardý. ABD çeliði fiyatý 2020'de yaklaþýk $700/tondan 2021 sonunda $2,000/tona çýktý. Emtia fiyatlarý Mayýs 2022 itibariyle bir miktar gerilerken, uzun vadeli ortalamalarýn oldukça üzerinde kalmaya devam ediyor.”


Ýnþaat sektörünün önümüzdeki 12 ay için maliyetlerde bir gevþeme olmayacaðý senaryolarý üzerine planlarýný yapmasý gerektiðini anlatan Mehmet Sami Kýlýç, bu nedenle þantiyelerde malzeme yönetiminin doðru olmasý gerektiðini belirterek, israfý önleyen yalýn inþaat teknikleri ve BIM benzeri araçlarýn yaygýnlaþtýrýlmasýný önerdi.

Yorumlar

Top