Türkiye’de konut ve kira krizi giderek büyüyor. 2020 yýlýnda baþlayan pandemi süreciyle baþlayan daha sonra kur artýþýnýn da etkisiyle yükseliþi hýz kazanan konut kiralarýndaki artýþ artýk kontrolden çýkmýþ durumda. Bu artýþýn önemli sebeplerinden biri olarak yabancýlara yapýlan kiralamalar gösteriliyor. Peki Türkiye’de kaç yabancý yaþýyor ve konut kiralarýna etkisi ne? TÜGEM Baþkaný Hakan Akdoðan, kira artýþlarýnýn sadece yabancýlara baðlanmasýnýn doðru olmadýðýný söylüyor.
Ýstanbul'da ortalama kira 13 bin lirayý aþtý
Ýstanbul'da konut kira artýþý hýz kesmezken ortalama kira 13 bin lirayý aþtý. Bir gayrimenkul platformunun araþtýrmasýna göre, kiralar mart ayýnda aylýk yüzde 11 artýþ gösterdi. Yükseliþ bir önceki yýlýn ayný ayýna göre yüzde 140'ý aþtý. Kiralýk konut deðeri metrekare baþýna 130 lira oldu.
Konut kiralarýnýn en yüksek olduðu ilçe Sarýyer
Sarýyer'de 10 bin lira ile sadece 36 metrekarelik bir daire kiralanabiliyor. Beþiktaþ'ta ise ayný paraya 39 metrekarelik dairede oturulabiliyor. Beþiktaþ'ý 52 metrekare ile Beyoðlu, 53 metrekare ile Kadýköy ve 55 metrekare ile Þiþli takip ediyor. Kiralarýn en ucuz olduðu ilçe ise Silivri. 10 bin lira 167 metrekarelik bir dairenin kirasýný karþýlýyor. Ardýndan 152 metrekare ile Arnavutköy, 145 metrekare ile Çatalca, 139 metrekare ile Sultanbeyli ve 130 metrekare ile Sultangazi geliyor.
Türkiye’de resmi izinle ikamet eden yabancý sayýsý 1,3 milyon
Türkiye dünyada en fazla mülteciye ev sahipliði yapan ülke konumunda bulunuyor. Türkiye’de 4 Mayýs 2023 verilerine göre 3 milyon 395 bin 909 Suriyeli mültecinin dýþýnda 1 milyon 307 bin yabancý resmi ikamet izni ile yaþýyor. Ýlk sýrada 147 bin 717 ile Rus vatandaþlarý yer alýyor. Ukrayna vatandaþlarý ise 44 bin ile 9. sýrada bulunuyor.
Türkiye’de yabancý sayýsý 6 milyona yaklaþtý
Ýçiþleri Bakanlýðý Göç Ýdaresi Baþkanlýðý verilerine göre 4 Mayýs 2023 itibariyle Türkiye’de 1 milyon 307 bin 847 yabancý resmi izinle ikamet ediyor. 2005 yýlýnda ikamet izni bulunan yabancý sayýsý 179 bin idi. 2015 yýlýnda 400 bini aþan yabancý sayýsý 2018 yýlýnda 856 bine ulaþtý. Ýkamet izni ile Türkiye’de yabancý sayýsý 2019 yýlýnda ise ilk kez 1 milyonu aþarak 1 milyon 101 bine yükseldi. Son üç yýldýr bu sayýsý 1,3 milyonun üzerinde seyrediyor.
Yabancýlarýn yarýdan fazlasý Ýstanbul’da yaþýyor
Konut kiralarýnda yaþanan artýþý ve bu artýþta yabancýlarýn payýný deðerlendiren TÜGEM Baþkaný Hakan Akdoðan geçici koruma kapsamýnda en fazla Suriyelinin yaþadýðý ilin Ýstanbul olduðuna dikkat çekti. Akdoðan þöyle konuþtu;
“Geçici koruma kapsamýnda, Suriye vatandaþlarýnýn en yoðun olduðu il, 531 bin 55 ile Ýstanbul. Ýstanbul'da kayýtlý Suriyeli sayýsýnýn ilde yaþayan toplam kiþi sayýsýna oraný yüzde 3,23 seviyesinde. Ýkamet izni alarak Ýstanbul'da yaþayan 680 bin 280 yabancý bulunuyor. Bunlar içinde aile ikamet izni ile, öðrenci ikamet izni ile, kýsa dönemli olmak üzere de farklýlýklar gösteriyor. Kiralardaki artýþýn sadece yabancýlar nedeniyle yükseldiðini söyleyebilmek mümkün deðil. Lakin Ýstanbul ve Antalya gibi bazý illerde Rusya Federasyonu vatandaþlarýnýn ve Suriye vatandaþlarýnýn etkisi ile bir etkisi var. Ýstanbul'da yabancýlarýn ikametinin yoðun olduðu ilçelerimiz var. Hatta bu ilçelerdeki bazý mahallelerde de yeni ikamete izin verilmiyor. Bunlara baktýðýmýzda Fatih en yoðun ilçelerimizin baþýnda geliyor. Bunun yaný sýra Esenyurt, Beyoðlu, Zeytinburnu yoðun olanlar arasýnda gösterilebilir.
Yabancýlara ikamet iznine kapalý olan ilçeler
Þiþli'de Beþiktaþ'ta, Beylikdüzü'nde, Küçükçekmece'de, Sarýyer'de, Ümraniye ve Tuzla'da da bazý mahalleler ikamete kapalý olduðunu söyleyen Akdoðan, “Ülkemizde çeþitli bölgelerdeki yabancý yoðunluðu göz önünde bulundurularak Bakanlýðýmýzca daha önce belirli illerimizdeki 781 mahalle yeni doðan ve çekirdek aile birleþimi dýþýnda geçici koruma kaydýna, uluslararasý koruma kaydýna, ikamet iznine, geçici koruma veya uluslararasý koruma ile ikamet izni kapsamýndaki yabancýlarýn ikamet ili deðiþikliði yapýlmasý iþlemlerine kapatýlmýþtýr. 1 Temmuz 2022 itibariyle kapalý mahalle sayýsý 1169’a çýkarýlmýþ olup kapalý mahalleler ekte yer almaktadýr” diye
Yorumlar