"KONUT RANTI HALKIN LEHÝNE OLMALI"

Yapý-Endüstri Merkezi (YEM) tarafýndan düzenlenen, Türkiye ekonomisinin lokomotifi inþaat sektörünün yapý taþý "konut"u, tüm boyutlarýyla ele alan 5. Konut Konferansý'nda gerçekleþtirilen "Bir Rant Aracý Olarak Konut" konulu panelde, konut rantýnýn tek baþýna kötü bir þey olmadýðý, ancak rant paylaþýmýnda topluma kazandýrma ilkesinin gözetilmesi gerektiði belirtildi.

Yapý-Endüstri Merkezi tarafýndan bu yýl 25 Kasým'da 5. kez gerçekleþtirilen Konut Konferansý, Türkiye'de yapý, gayrimenkul, inþaat, tasarým ve mimarlýk alanlarýnýn önde gelen temsilcilerini buluþturdu. Dünyaca ünlü konuþmacý ve uzmanlarýn AKG Gazbeton ve Çuhadaroðlu ana sponsorluðunda, Canon sponsorluðunda ve GYODER, ÝNDER, Piemonte Agency ve ULI Türkiye iþbirliðinde bir araya getirildiði konferansta, tasarým, finansman, geliþtirme, planlama, ve mevzuat baþta olmak üzere birçok konu gündeme taþýndý.

Konut Konferansý'nýn "Bir Rant Aracý Olarak Konut" konulu paneline Atlas Proje Geliþtirme ve Yönetimi þirketi Baþkaný Tavit Köletavitoðlu, Ýstanbul Gayrimenkul Deðerleme ve Danýþmanlýk Aþ Yönetim Kurulu Baþkaný Dr. Ahmet Büyükduman ile iktisatçý, yazar Mustafa Sönmez, konuþmacý olarak katýldý. Tavit Köletavitoðlu, kontun bir rant enstrümaný olduðunu ve bu rantýn halkýn lehine gerçekleþtirilmesi gerektiðini söylerken, Dr. Ahmet Büyükduman, rantýn doðru kullanýldýðýnda faydalý olabileceðini, iktisatçý Mustafa Sönmez ise rantýn paylaþýmýnda 'topluma kazandýrma' ilkesinin gözetilmesi gerektiðini, aksi taktirde kamunun rant geliri eþitsizliðinde araç olmaya baþlayacaðýný dile getirdi.

Köletavitoðlu: "Rant hem kutsaldýr hem de kötüdür"
Yapý-Endüstri Merkezi (YEM) tarafýndan bu yýl 5.'si düzenlenen Konut Konferansý'nda "konuttan doðan rant" masaya yatýrýldý. Konuþmacýlardan Tavit Köletavitoðlu, "Konut bir rant enstrümanýdýr. Rant oluþturma ve paylaþým enstrümanýdýr. Kamu, bu rantý düzenlemek ve denetlemekle yükümlüdür. Bunu halkýn lehine gerçekleþtirmesi gerekir" þeklinde konuþtu. Tavit Köletavitoðlu, Korkut Boratav'ýn rantý "devletin çeþitli uygulamalarla bireysel, endüstriyel veya sektörel olarak özel teþebbüs lehine herhangi bir çýkar avantajý yaratmasý, bu avantajýn realizasyonu ve paylaþýmý"  olarak tanýmladýðýný kaydederek, bu tanýma katýldýðýný söyledi. Köletavitoðlu, Çevre ve þehircilik Bakaný Ýdris Güllüce'nin "rant paradigmasýný deðiþtirmemek lazým" sözlerinden bahsederek, emsal artýþýndan ortaya çýkan rantýn adaletli olmadýðýný kaydetti. Köletavitoðlu, rantýn hem kutsal hem de kötü olabileceðinden bahsederek, konutun ülkenin kalkýnmasýndaki önceliðine deðindi. Konut ihtiyacýnýn kent planlamasýnda çok önemli olduðunun altýný çizen Köletavitoðlu, depremde can güvenliðinin saðlanmasý bakýmýndan da konutun önemine vurgu yaptý.

Rantýn içinde en fazla payý konutun aldýðýný söyleyen Köletavitoðlu, "Konut bir rant enstrümanýdýr. Rant oluþturma ve paylaþým enstrümanýdýr. Kamu, bu rantý düzenlemek ve denetlemekle yükümlüdür. Bunu halkýn lehine gerçekleþtirmesi gerekir" þeklinde konuþtu. Köletavitoðlu, kamunun bu görevi tam olarak yerine getiremediðini vurgulayarak, "kamu, düzenlemeci ve denetleyici olduðu yerde, uygulayýcý hale dönüþtüðü zaman kamu objektivitesini zedeler" dedi. Köletavitoðlu, kent plancýlarýnýn kentteki rant daðýlýmýný gelecek öngörülerine göre yaptýklarýný ifade ederek, bu planlarýn halkla bütünleþmesi gerektiðini söyledi.

Büyükduman: "Kentin geliþiminden kaynaklý rant doðaldýr"
Dr. Ahmet Büyükduman, rantýn doðru kullanýldýðýnda faydalý olabileceðini belirterek, vergi ödeyerek herkesin rant artýþýna katkýda bulunduðunu söyledi. Büyükduman, rant artýþýna katkýda bulunan halka, tekrar bu rantýn geri dönmesi gerektiðini belirtti. Kentin geliþiminden kaynaklý rantýn doðal olduðunu dile getiren Büyükduman, emsal artýþýndan kaynaklanan rantýn doðal olmadýðýný söyledi. Doðal olmayan rantýn oluþmasý ile ilgili tedbirlerin alýnmasý gerektiðini ifade eden Büyükdoðan, "Rantý artý deðere dönüþtürecek çözümler üretilmesi lazým" dedi. Büyükdoðan, rant artýþýnýn yarattýðý toplumsal maliyetlere de dikkat çekerek, ortaya çýkacak sosyal maliyetlerin planlanmasýnýn önemine deðindi. Büyükduman yýllar içindeki konut fiyatlarýnýn artýþýna deðinerek, son 10 yýlda konut fiyatlarýnýn 7 kat arttýðýný bu artýþýn diðer yatýrým entrümanlarýndaki deðer artýþý ile de paralellik içinde olduðunu kaydetti.

Sönmez: "Kamu, rant geliri eþitsizliðinde araç olmamalý"
Ýktisatçý ve yazar Mustafa Sönmez de, rantýn önemli olduðunu belirterek, bir þeyin sahibi olmanýn rantý doðrudan yarattýðýný söyledi. Sönmez, rantýn arttýrýlabilir olduðuna vurgu yaparak, kamunun bir takým müdahaleleri ile rant üzerinde oynanabildiðini, böylece rantýn arttýrabileceðini kaydetti. Kamunun eli ile yaratmýþ olan rantýn tüm dünyada tartýþma konusu olduðunu dile getiren Sönmez, önemli olan bu rantýn tekrar kamu yararýna kullanýlmasý olduðuna deðindi. Mustafa Sönmez, kamunun ranttan yararlanmadýðý durumlarda, ayrýcalýklý, özel bir kesimin bu ranttan faydalandýðýný ifade etti. Kamunun rantýn paylaþýmýnda 'topluma kazandýrma' ilkesini gözetmesi gerektiðini belirten Sönmez, aksi taktirde kamunun rant geliri eþitsizliðinde araç olmaya baþlayacaðýný dile getirdi. Sönmez, son 12 yýlda Türkiye'nin inþaat odaklý büyüdüðüne dikkati çekti.

Yorumlar

Top