AVM PAZARININ LİDERİ KİM OLACAK?

AVM PAZARININ LİDERİ KİM OLACAK?

Avrupa Alışveriş Merkezi Geliştirme Raporu; askıdaki projeleri gerçekleştirmesi durumunda Rusya'nın, Avrupa'nın en büyük alışveriş merkezi pazarı olacağını, geliştirilen proje hacmi açısından da Türkiye'nin ikinci sıraya yükseleceğini ortaya koyuyor.

Gayrimenkul danışmanlığı şirketi Cushman & Wakefield, Avrupa Alışveriş Merkezi Geliştirme Raporu'nu yayımladı. "Avrupa Alışveriş Merkezi Geliştirme Raporu'na" göre; Orta ve Doğu Avrupa, Avrupa'nın en büyük alışveriş merkezi geliştiricileri arasında yer alıyor. Çarpıcı başlıklar içeren rapora göre; 2013'ün ikinci yarısında Avrupa genelinde pazara giren 3,6 milyon metrekare alışveriş merkezi alanının yaklaşık yüzde 70'i olan 2,4 milyon metrekare, Orta ve Doğu Avrupa'da yer aldı. 2014 itibarıyla 154 milyon metrekare kiralanabilir alışveriş merkezi alanı bulunan Avrupa pazarının lideri, 17,3 milyon metrekare ile Fransa. Onu 16,93 milyon metrekare ile İngiltere takip ederken, mevcut arzı 16,86 milyonu aşan metrekaresi ile Rusya üçüncü sırada yer alıyor. Ancak Rusya'nın bu yılın sonunda en büyük ikinci pazar olarak İngiltere'nin yerini alması bekleniyor.

Cushman & Wakefield analistlerine göre, Rusya, 2014 ve 2015 yıllarında Avrupa'nın en büyük alışveriş merkezi olacak olan Moskova'daki Avia Park (235 bin metrekare) da dahil 2,6 milyon metrekare civarındaki alışveriş merkezi alanının tamamlanması ile Avrupa'nın en büyük alışveriş merkezi pazarı unvanını alabilir.

Türkiye, Avrupa'nın en büyük 2'inci pazarı
Türkiye'de 2015 sonuna kadar tamamlanması beklenen 2,2 milyon metrekare alışveriş merkezi alanı bulunuyor. Bu oran ile Türkiye, inşası devam eden alan açısından Avrupa'nın en büyük ikinci pazarı konumunda yer alıyor.
Rapora göre; 2013'ün son çeyreğinde tamamlanan ve yılın en büyük AVM açılışı olan Zorlu Center (60 bin metrekare) ile birlikte Türkiye, 2013'ün ikinci altı ayında toplam 486 bin 800 metrekare yeni arz ile yine ikinci sırada yer aldı. İlk üçe yeni giren ülke ise 2013'ün ikinci altı ayında yaklaşık 340 bin 800 metrekare kiralanabilir alışveriş merkezi alanının eklendiği Ukrayna oldu. Ukrayna'yı sırasıyla 340 bin 700 metrekare ve 291 bin 300 metrekare ile Polonya ve Fransa izledi.

İştah kriz öncesi seviyelere dönüyor
Raporda, alışveriş merkezi pazarının geleceğine ilişkin öngörüler de yer alıyor. Buna göre; 2014'te Avrupa genelinde 203 yeni alışveriş merkezi tamamlanacak ve bunlardan 127 tanesi Orta ve Doğu Avrupa'da, 86 genişletme projesinin 65'i Batı Avrupa'da yer alacak. 2015'te ise açılması planlanan 103 yeni AVM ve 32 genişletme projesi bulunuyor. Ukrayna, Türkiye ve Rusya'nın toplam alanda iki haneli artış kaydederek Avrupa genelinde gelişmeyi teşvik etmeye devam etmesi bekleniyor.
Cushman & Wakefield uzmanlarına göre, alışveriş merkezi yatırımına olan iştah, kriz öncesi seviyelere dönüyor ve Varşova hariç, Orta Avrupa genelindeki büyük şehirlerin çoğu doyum noktasına ulaşıyor. Yatırımcılar, yüz bin kişinin üzerinde nüfusu olan küçük şehirlerdeki alışveriş merkezlerine yöneliyor. Bu da rekabeti güçlendiriyor.

Raporda öne çıkanlar?à
?ò Avrupa'da 2013'ün ikinci yarısında inşaat aktiviteleri giderek hız kazandı ve yaklaşık 3,6 milyon metrekare brüt kiralanabilir alana (BKA) sahip yeni alışveriş merkezi tamamlandı. Bu değer, 2013 yılı ilk yarısının iki katı olsa da bazı projelerin açılışlarının 2014 yılına ertelenmesi nedeniyle öngörülen rakamlara ulaşılamadı.

?ò Orta ve Doğu Avrupa lokomotif bölgeler olmaya devam etti ve toplam yeni alışveriş merkezi alanının yüzde 69'u  (2,4 milyon metrekare) bu bölgede tamamlandı.

?ò 2014 ve 2015 yılında Avrupa'da tamamlanacak projelerin yüzde 66'sı  (6,8 milyon metrekarenin 4,2 milyon metrekaresi) Orta ve Doğu Avrupa'da gerçekleşeceği için bu bölgeler hareketli olmaya devam edecek. Fakat Doğu Avrupa'da yaşanan jeopolitik sorunlardan dolayı bazı projelerin bir sonraki yıla ertelenme olasılığı nedeniyle devam eden projeler açısından 2015 yılının yavaş geçmesi bekleniyor.

En büyük pazar Fransa
?ò Avrupa'da 1 Ocak 2014 tarihi itibariyle toplam alışveriş merkezi alanı yaklaşık 154 milyon metrekare. En büyük pazar, 17,3 milyon metrekareyi aşan AVM alanı ile Fransa olmaya devam ediyor. Ayrıca 2014 ve 2015 yılında bazı mevcut projelerin genişletilmesi çalışmalarıyla pazara girecek toplam 1,3 milyon metrekare arz ile devam eden projeler açısından Batı Avrupa'da birinci, Avrupa genelinde ise üçüncü sırada.

?ò Toplam 16,93 milyon metrekare alışveriş merkezi alanı ile İngiltere ikinci ve 16,86 milyon metrekare alışveriş merkezi alanına sahip Rusya üçüncü sırada yer alıyor. Ancak 2014 yılının sonuna kadar Rusya'nın İngiltere'yi geçerek Avrupa'da ikinci sıraya yerleşmesi bekleniyor.

?ò Önümüzdeki iki yıl içerisinde İngiltere'de yeni proje inşasının yavaşlaması, ancak tamamlanması beklenen birkaç önemli proje ile 2016 yılında tekrar hızlanması öngörülüyor.

?ò Devam eden projeler açısından en büyüğü olan Rusya, bu projelerin tamamının hayata geçmesi durumunda birinci sıraya yükselebilir. Projelerin bitiş tarihleri ile ilgili belirsizlikler mevcut olsa da, Avrupa'nın en büyük alışveriş merkezi olacak Moskova Avia Park (235 bin metrekare) da dahil olmak üzere 2014 ve 2015 yıllarında yaklaşık 2,6 milyon metrekare yeni arz pazara sunulacak.

İstanbul odak noktası
?ò Kişi başına düşen toplam alışveriş merkezi alanı açısından göreceli olarak hala olgunlaşmamış bir pazar olarak kabul edilebilecek Türkiye (121 m2/1.000 kişi) ise devam etmekte olan projeler açısından Avrupa'nın ikinci büyük ülkesi.

?ò 2,2 milyon metrekareden fazla alanın 2015 yılının sonuna kadar tamamlanması bekleniyor. Avrupa'nın en büyük projelerinin ikisi de dahil olmak üzere projelerin yarısından fazlasının gerçekleşeceği İstanbul odak noktası olmaya devam edecek.
 
2015'te neler yaşanacak?
 
?ò 2014 yılı Avrupa'da inşası devam eden alışveriş merkezi toplam alanı 6,8 milyon metrekare. 127'si Orta ve Doğu Avrupa pazarında olmak üzere Avrupa genelinde toplam 203 yeni alışveriş merkezinin tamamlanması planlanıyor. Ayrıca, 65'i Batı Avrupa'da olmak üzere toplam 86 adet genişletme projesi tamamlanacak.

?ò 2015 yılına bakıldığında ise 103 yeni proje ve 32 genişletme projesinde toplam 4,2 milyon metrekare yeni arz girişi bekleniyor.

?ò Ukrayna, Türkiye ve Rusya Avrupa'da yeni AVM arzının lokomotifi olmaya devam etmesi ve her üç ülkede de toplam alan bazında çift haneli büyüme bekleniyor.

?ò Respublika'nın (138 bin m2) başı çektiği Ukrayna'daki alışveriş merkezi projelerinin 2015 yılının sonuna kadar mevcut alanı yüzde 30 artıracağı öngörülüyor.

?ò Hem gelişmekte olan hem de göreceli olarak olgunlaşmış diğer pazarlarda da güçlü büyüme oranları bekleniyor.

?ò Az gelişmiş Bulgaristan pazarında, mevcut alanı yüzde 19 artıracak 4 adet yeni alışveriş merkezinin inşa edilmesi, ayrıca gelecek iki yıldaki dokuz adet yeni proje ile Slovakya'da da yüzde 10'luk büyüme bekleniyor.


Yorumlar

Top