ÝNþAAT SEKTÖRÜNDE ÝTÝCÝ GÜÇ YÝNE ÖZEL SEKTÖR OLACAK

ÝNþAAT SEKTÖRÜNDE ÝTÝCÝ GÜÇ YÝNE ÖZEL SEKTÖR OLACAK

Yapý-Endüstri Merkezi tarafýndan Türk yapý sektörünün yýllýk performansýna dair en geniþ deðerlendirmeyi sunan "Türk Yapý Sektörü Raporu 2014" Yapý-Endüstri Merkezi'nde yapýlan bir toplantýyla açýklandý. 2015 yýlýna dair öngörülerin de paylaþýldýðý toplantýda, 2015 yýlýnda inþaat sektöründe yüzde 3,5-4,0 oranýnda büyümenin öngörüldüðü belirtildi.

Türkiye yapý sektörünün yýllýk performansýna dair en kapsamlý deðerlendirmeyi sunan 'Türk Yapý Sektörü Raporu" 2014, Yapý-Endüstri Merkezi'nde (YEM) düzenlenen bir toplantý ile açýklandý. yapi.com.tr'de yayýmlanan habere göre 2015 yýlýna dair öngörülerin de paylaþýldýðý toplantýda,  2015 yýlýnda inþaat sektöründe yüzde 3,5-4,0 oranýnda büyümenin öngörüldüðü belirtildi.

Yapý-Endüstri Merkezi (YEM) tarafýndan hazýrlanan ve Türkiye yapý sektörünün 2014 karnesini geniþ kapsamlý ve derinlikli analizlerle deðerlendiren, Türkiye ve dünya ekonomisindeki geliþmeler ýþýðýnda, gelecek beklentilerine ve hedeflerine yer veren "Türk Yapý Sektörü Raporu 2014", "Türk Yapý Sektörü Analizi ve Paydaþlarý ile Yapýnýn Geleceði" toplantýsý ile açýklandý. "Türk Yapý Sektörü Raporu" 2014'te; yapý sektörünün gelecek yýllara ait öngörüleri, inþaat malzemeleri sanayisine ait üretim, tüketim, ihracat ve ithalat büyüklükleri gibi çok çeþitli veri önceki yýllarla karþýlaþtýrmalý olarak analiz edilen raporun açýklandýðý toplantýya, TSMD, ÝMSAD, ULI, ÝNDER ve ÇEDBÝK gibi sektörü temsil eden sivil toplum örgülerinin yöneticileri de katýldý.

"Türk Yapý Sektörü Raporu" 2014'te, yapý sektörünün gelecek yýllara ait öngörüleri, inþaat malzemeleri sanayisine ait üretim, tüketim, ihracat ve ithalat büyüklükleri gibi çok çeþitli veri önceki yýllarla karþýlaþtýrmalý olarak analiz edildi. "Türk Yapý Sektörü Raporu" 2014 yenilenen tasarýmý ve geniþleyen içeriðiyle 2014 yýlý dýþ ticaret ithalat-ihracat rakamlarýna, yeni geliþen pazarlara dair öngörüleriyle birlikte her yýl hazýrlanan rapordan çok daha farklý bir yaklaþýmla hazýrlandý.

Ekonomist, Dr. Can Fuat Gürlesel, raporun sunumuna 2014 yýlýnda dünyadaki ve Türkiye'deki ekonomik geliþmeleri deðerlendirerek baþladý. Gürlesel, dünyadaki ve Türkiye'deki ekonomik geliþmelerin inþaat sektörünün performansýný etkilediðini belirterek, 2014 yýlýnda dünya ekonomisinde yüzde 2.6'lýk bir büyüme gerçekleþtiðini ifade etti. Gürlesel, 2014 yýlýna daha yüksek bir büyüme beklentisi ile girilmesine karþýn, jeopolitik geliþmelerin, Batý ile Rusya arasýndaki gerginliðin ve küresel mali piyasalardaki dalgalanmalarýn büyümenin beklentilerin altýnda gerçekleþmesine yol açtýðýnýn altýný çizdi.

2014 yýlýnda Avrupa Birliði'nin ve ABD'nin büyüdüðüne dikkatleri çeken Gürlesel, Rusya, Çin gibi ülkelerde ise büyümenin yavaþladýðýný belirtti. Gürlesel, dünya ekonomisindeki yavaþlamaya baðlý olarak dünya ticaretinin, 2012 ile 2013 yýllarýnýn ardýndan 2014 yýlýnda da zayýf bir performans gösterdiðini ifade ederek, dünya mal ticaretindeki yavaþlamanýn ihracat olanaklarýný da sýnýrladýðýna vurgu yaptý.

2014 yýlýnda inþaat sektöründe büyümeyi özel sektör taþýdý
Türkiye ekonomisindeki büyümenin 2014 yýlýnda yavaþladýðýna dikkati çeken Gürlesel, ilan edilen yüzde 4,0'lük büyüme hedefi ve 3.3'lük büyüme beklentisine karþýlýk, ilk dokuz aylýk ekonomik büyümenin yüzde 2.8 olarak gerçekleþtiðini bildirdi. Türkiye ekonomisinin büyümesine doðru orantýlý olarak inþaat sektöründe de büyümenin 2014 yýlýnda yavaþladýðýný ifade eden Gürlesel, 2014 yýlýnda inþaat sektöründe ilk dokuz ayýnda büyümenin yüzde 2.9 olarak kaydedildiðini belirtti.

2014 yýlýnda inþaat sektöründeki büyümeyi özel sektör inþaat harcamalarýnýn sürüklediðini vurgulayan Gürlesel, buna karþýlýk kamu inþaat harcamalarýndaki büyümenin ise 2014 yýlýnda yavaþlayýp, ilk dokuz ayda yüzde 0.2 olarak gerçekleþtiðini bildirdi. Özel sektör inþaat harcamalarýnýn artmasýndaki en önemli sebebin konut inþaatlarý ve kentsel dönüþüm faaliyetlerinin olduðunu anlatan Gürlesel, yabancýlara satýþ mütekabiliyet düzenlemesinin de olumlu sonuçlarýnýn artýþ üzerinde etkili olduðunu söyledi. Gürlesel, inþaatta yavaþlamaya raðmen yapý ruhsatlarýnda da artýþ olduðunu, sektörde istihdam artýþýnýn da sürdüðünü de ifade etti.

2015 öngörüleri
Dünya ekonomisinin yüzde 3.0'lýk bir büyüme beklentisi ile yýla baþladýðýný dile getiren Gürlesel, 2015 yýlýnda geliþmiþ ülkelerdeki büyüme yüzde 2.4 ile geçen yýlýn üzerinde, geliþen ülkelerde ise yüzde 4.3 ile geçen yýlýn altýnda kalacaðýný kaydetti. Dünya inþaat harcamalarýnda yüzde 4.0'lýk büyüme beklendiðini ifade eden Gürlesel, "Bu büyüme beklentisine baðlý olarak 2014 yýlýnda 9.35 trilyon dolar olan inþaat harcamalarý 2015 yýlýnda 9.72 trilyon dolara ulaþacaktýr" dedi.

Gürlesel, dünya inþaat malzemeleri pazarýnýn dünya inþaat harcamalarýndaki geliþmelere paralel olarak büyüdüðünü ifade ederek, 2015 yýlýnda dünya inþaat malzemeleri pazarýnýn yüzde 4.0 büyümesi ve 6.8 trilyon dolara ulaþmasýnýn beklendiðini kaydetti.

Orta vadeli programýn Türkiye ekonomisinde 2015 yýlý için yüzde 4.0 büyüme hedefi koyduðuna dikkat çeken Gürlesel, petrol fiyatlarýndaki düþüþ ile ortaya çýkan pozitif ayrýþmanýn büyümeyi destekleyeceðinin öngörüldüðünü belirtti. Gürlesel, çok sayýda yerli ve yabancý kurumun 2015 yýlý için yüzde 3.0 ile 3.5 aralýðýnda büyüme beklentisine sahip bulunduðunu ifade etti.

Ýnþaat sektöründe yüzde 3.5 ile 4.0 arasýnda büyüme bekleniyor
2015 yýlýnda Türk inþaat sektöründe yüzde 3.5 ile 4.0 arasýnda büyümeyi öngördüklerini bildiren Gürlesel, kamunun inþaat harcamalarýnda herhangi bir büyüme beklemediklerini belirtti. Gürlesel, özel sektör inþaat harcamalarýnda 2014 yapý ruhsatlarýna baðlý olarak yeni iþlerde artýþ beklentisinin olduðunun altýný çizerek, devam eden iþler göz önüne alýndýðýnda 2015 yýlýnda özel sektör inþaat harcamalarýnýn yüzde 4.0 ile yüzde 5.0 arasýnda büyüyeceðini ifade etti.

Gürlesel, inþaat malzemesi iç pazarýnýn reel olarak yüzde 4.0, cari fiyatlarla yüzde 12.0 büyüyerek 131 milyar TL hacme ulaþacaðýný tahmin ettiklerini belirtti. Gürlesel, inþaat malzemeleri ihracatýnýn 2014 yýlýnda yüzde 0.2 azaldýðýný hatýrlatarak, 2015 yýlýnda ihracat malzemelerinin ihracatý ile ilgili sýnýrlayýcý unsurlar olduðuna dikkatleri çekti. Gürlesel, bunlardan birinin enerji ihraç eden ülke pazarlarýnda inþaat malzemeleri talebinin yavaþlamasý olduðunu söyledi. Gürlesel, 2015 yýlýnda ihracatýn duraðan kalacaðý ya da bir miktar gerileyeceði öngörüsünde bulundu.

2015'te de inþaatý özel sektör büyütecek
Türk Yapý Sektörü Raporu 2014'ün açýklandýðý toplantýda, YEM Satýþ ve Pazarlama Grup Yönetmeni Tolga Türkanýk'ýn moderatörlüðünde, Türk Serbest Mimarlar Derneði (TSMD) Yönetim Kurulu Baþkaný Aytek Ýtez, Türkiye Ýnþaat Malzemesi Sanayicileri Derneði (ÝMSAD) Yönetim Kurulu Baþkaný Dündar Yetiþener, Ekonomi ve Strateji Danýþmanlýk Hizmetleri'nden Ekonomist Dr. Can Fuat Gürlesel, Urban Land Institute (ULI) Türkiye Yönetim Kurulu Baþkaný Haluk Sur, Ýstanbul Ýnþaatçýlar Derneði (ÝNDER) Genel Baþkaný Nazmi Durbakayým ve Çevre Dostu Yeþil Binalar Derneði (ÇEDBÝK) Yönetim Kurulu Baþkaný Selçuk Özdil konuþmacý olarak katýldýðý bir oturum gerçekleþtirildi.

Türk Yapý Sektörü Raporu 2014 perspektifinde görüþ ve deðerlendirmelerini açýklayan katýlýmcýlar, Türk inþaat sektörünü masaya yatýrdý. Ekonomist Dr. Can Fuat Gürlesel, kamu ile özel sektör inþaat harcamalarýnýn sektöre olan etkisini deðerlendirdiði konuþmasýnda, kamu sektörünün 2012 ve 2013'te mega projeler ve büyük altyapý projelerine baþladýðýný belirtti. Bu durumun 2013 yýlýnda inþaat harcamalarýný yükselttiðini ifade eden Gürlesel, bunun da sektörde büyüme etkisi yarattýðýna dikkatleri çekti. Gürlesel, 2015 yýlý için hükümetin yatýrým programýna bakýldýðýnda kamunun projeleri ile sektörde reel olarak büyümenin yakalanamayacaðýný kaydetti.  Gürlesel, 2015 yýlýnda özel sektörün dinamizminin inþaat sektörünün büyümesini etkileyeceðini belirterek, inþaat malzemeleri sanayisi açýsýndan da özel sektörün itici gücüne vurgu yaptý.

ÝMSAD: 'Rekabet kalitesizliði ortaya çýkarýyor'
Gürlesel'in ardýndan söz alan Türkiye ÝMSAD Yönetim Kurulu Baþkaný Dündar Yetiþener, Türkiye'deki inþaat malzemelerinin kalitesine raðmen, inþaat sektöründe bu malzemelerin yerinde uygulanamadýðýný belirtti.

Yetiþener, "Türkiye'de dünya standartlarýnda inþaat malzemesi üretiliyor. Ýstatistiklere baktýðýnýzda ilk 10 ülke arasýndayýz. Dünyaya ürettiðiniz malzemeyi kabul ederken ve satýn alýrken, iç piyasaya satmakta zorlanýyorsanýz, burada bir sýkýntý var demektir" dedi. Rekabetin sanýlanýn aksine Türkiye'de "kalitesizliði" ortaya çýkardýðýný ifade eden Yetiþener, Türkiye'de kaliteli malzeme kadar, kalitesiz malzeme de üretildiðinin altýný çizdi. ÝMSAD çatýsý altýnda deneyimli, kaliteli malzeme üreticilerinin olduðunu belirten Yetiþener, haksýz rekabetin önlenmesi amacý ile dernek olarak yaptýklarý çalýþmalarý anlattý.

TSMD: 'Dün taklit edilerek yarýnlara ulaþýlmaz'
TSMD Yönetin Kurulu Baþkaný Aytek Ýtez, mimarlýðýn tasarým ile baþladýðýný ifade ederek, sektörde paydaþlarla birlikte hareket etmenin önemine deðindi. Ýtez, mimarlar olarak "yarýn"lar ile ilgili düþünceler ortaya koymak zorunda olduklarýný belirterek, dünün taklit edilerek, yarýnlarýn yaratýlamayacaðýný ifade etti. Ýtez, "Dünü bugüne adapte etmeye çalýþýyoruz. Taklide karþýyýz. Ýstediðimiz kentler, ölçekli planlý, dünya standartlarý ile yarýþabilen kentlerdir. Biz doðru proje yapýyor muyuz? Çuvaldýzý elbette kendimize de batýrýyoruz" dedi.

ÇEDBÝK: 'Kentsel dönüþüm öncelikle kültürel dönüþüm olmalý'
ÇEDBÝK Yönetim Kurulu Baþkaný Selçuk Özdil, "Biz kendi þehirlerimizde boðuluyoruz. Ben sabah bu kentte boðulduðumu hissediyorum. Kendimizi diðer dünya kentleri ile karþýlaþtýrmaya çalýþýyoruz. Ama boyumuz çok kýsa" dedi. Özdil, "Kentleri yaþanabilir kýlmak istiyorsak, önce tasarýmdan baþlamalýyýz. Bunun için önce kültür deðiþmeli" þeklinde konuþtu. Kentsel dönüþümün öncelikle kültürel dönüþüm olmasý gerektiðinin altýný çizen Özdil, "20 tane yeþil binayý yan yana koyduðunuzda yeþil mahalle ya da yeþil þehir olmuyor" dedi.

ÝNDER: 'Ýnþaat sektörüne herkes elini kolunu sallayarak giriyor!'
Özdil'den sonra söz alan ÝNDER Yönetim Kurulu Baþkaný Nazmi Durbakayým, müteahhitler arasýndaki haksýz rekabete deðindi. Türkiye'deki yaklaþýk 200 bini bulan müteahhit sayýsýnýn Avrupa'da bulunan müteahhit sayýsýndan 4-5 kat fazla olduðundan belirten Durbakayým, "Ýnþaat sektörüne herkes elini kolunu sallayarak giriyor. Sonra da istediði gibi çýkýyor. Bunun böyle olmamasý gerekiyor" þeklinde konuþtu. Yaþanýlan 17 Aðustos depreminin "Ýstanbul depremi" olmadýðýnýn altýný çizen Durbakayým, Ýstanbul depreminin gerçekleþmesi halinde Türkiye ekonomisinin depremin yaralarýný sarmada sýkýntý yaþayacaðýný belirtti. Kentsel dönüþüm ile yapýlan yapýlarýn 30 sene sonra tekrar yýkýp yapýlacaðýndan korktuðunu söyleyen Durbakayým, kötü yapý stoklarýna neden olan her þeyin bir yana býrakýlmasý gerektiðini kaydetti.

Nazmi Durbakayým, Ýstanbul'un mütevazý bölgelerinde mekanlarýn daha küçük olduðunu belirterek þunlarý söyledi: "100 metrekare, 70 metrekare daireler var. Bunlar en kötü malzemeyle dahi yapýlsa burada oturanlarýn aðýr yaralý kurtulma þansý var. Ama zengin bölgelerde ayný itinasýzlýk 120 metrekare salonlarda olacak. Eðer santral kiriþi yan çevirdiðim vakit yassý oluyor mantýðýnda yapýldýysa, perdeleri, kolondaki demirleri fazla koydum diye içini ferahlatýyorsa ki bu binalarda böyledir, Allah korusun buralarda býrakýn yaþam garantisini, yaralýlarý, cenazeleri dahi oraya ulaþýp çýkarmamýz mümkün olamayacak."

ULI: 'Türkiye sadece Ýstanbul'dan ibaret deðil'
ULI Türkiye Yönetim Kurulu Baþkaný Haluk Sur, Türkiye'nin sadece Ýstanbul'dan ibaret olmadýðýný söyleyerek, Ýstanbul'un yapý yapacak alanýnýn kalmadýðýný ifade etti. Sur, Ýstanbul'un nüfusunun daha fazla artýrýlmamasý gerektiðini vurgulayarak, Ýstanbul dýþýndaki yerlerin cazibe alanlarýnýn artýrýlmasý gerektiðini kaydetti.