TMB: EKONOMÝ HALA GÜNDEM DIþI

TMB: EKONOMÝ HALA GÜNDEM DIþI

Türkiye Müteahhitler Birliði (TMB) 2015 yýlý ikinci çeyrek analizini açýkladý. "Seçimler Bitti, Yeni Gündemler Oluþtu, Ancak Ekonomi Hala Gündem Dýþý" baþlýklý raporda, "Jeopolitik riskler ve bölgedeki siyasi istikrarsýzlýðýn yanýnda, seçim ve siyasetin gölgesi altýnda bulunan Türkiye'nin kýrýlgan ekonomik büyümesinin olumsuz yönde etkilenmeye devam edeceði öngörülmektedir" deðerlendirmesi yapýldý.

Türkiye Müteahhitler Birliði, iþ dünyasý ve ekonomi çevreleri tarafýndan merakla beklenen 3 aylýk Ýnþaat Sektörü Analizi'ni yayýmladý. "Seçimler Bitti, Yeni Gündemler Oluþtu, Ancak Ekonomi Hala Gündem Dýþý" baþlýklý analizde 2015'in ikinci çeyreðindeki göstergeler ile önümüzdeki döneme iliþkin veriler deðerlendirildi.

Analizde, ABD Merkez Bankasý'nýn (FED) bol likidite-düþük faiz politikasýný tam olarak ne zaman ters yöne çevireceðine ve bu sürecin olasý küresel etkilerine iliþkin belirsizlik, Yunanistan'ýn durumuna ve Avrupa Bölgesi'nin yavaþ toparlanma sürecine dair beklentiler, Ýran ile sürdürülen nükleer müzakerelerde anlaþma saðlanmasý, Çin'deki yavaþlama sürecinin küresel ekonomiye negatif etkileri ve petrolün baþý çektiði emtia fiyatlarýndaki oransýz gerilemenin, küresel görünüme iliþkin öncelikli gündem maddeleri olduðu belirtildi. Raporda, "2015 ilk yarýyýl sonu itibariyle, küresel ekonomide toparlanma iþaretleri görülmekle birlikte kalýcý denge saðlanamamakta, ülkeler ve bölgeler arasýnda ekonomik büyüme yönünden farklýlaþma devam etmektedir" denildi.

Ýnþaat Sektörü Analizi'nde öne çýkan bazý deðerlendirmeler þöyle:  

Türkmenistan ilk sýrada: Türkiye, 2015 yýlýnýn ilk 6 ayýnda yurtdýþýnda 8.2 milyar ABD Dolarý deðerinde 69 yeni proje üstlenmiþtir. Ýlk 5 ülke sýrasýyla Türkmenistan (yüzde 31.6), Cezayir (yüzde 25.3), Rusya Federasyonu (yüzde 21.9), Suudi Arabistan (yüzde 8.5) ve Azerbaycan (yüzde 4.9) olmuþtur. 1972'den 2015 Haziran sonuna kadar 104 ülkede üstlenilen 8 bin 606 projenin toplam bedeli 312 milyar ABD Dolarýna ulaþmýþtýr.

Ýran'da siyasi geliþmeler belirleyici olacak:  Ýran'da beklenen altyapý seferberliðinin yurtdýþý müteahhitlik hizmetleri açýsýndan geniþ bir pazar yaratacaðý, ancak inþaat sektöründeki canlanmadan esas faydayý ülkede halen faal olan Çin ve Rus taahhüt firmalarýnýn saðlamasý beklenmektedir. Ýran'daki olumlu seyrin Ortadoðu ve Kuzey Afrika bölgesinde son derece güçlü referanslarý olan Türk müteahhitleri için de fýrsatlar yaratabileceði düþünülmekle birlikte, bu konuda Ýran ve Türkiye arasýndaki siyasi geliþmelerin belirleyici olacaðý tahmin edilmektedir.

Belirsizlik endiþe yaratýyor:
Yurtiçinde biriken yapýsal sorunlara seçim sonrasý artan politik belirsizlikler eklenmiþ, belirsizliðin arttýðý ve güvenin azaldýðý bu ortamda Türkiye'ye iliþkin riskler önemli oranda yükselmiþtir. Nitekim, 2014 yýlýnýn ilk çeyreðinde yüzde 4.9, 2014 yýlýnýn tamamýnda yüzde 2.9 oranýnda büyüyen Türkiye ekonomisi, 2015 yýlýnýn ilk çeyreðinde yüzde 2.3 büyüme göstermiþtir. Ekonominin genel gidiþatý açýsýndan lokomotif bir sektör konumunda olan, ancak 2013 yýlýnýn üçüncü çeyreðinden bu yana ivme kaybeden inþaat sektörü, 2014 yýlýnýn son çeyreðinde yüzde 2.03, 2015 yýlýnýn ilk çeyreðinde yüzde 3.51 oranýnda küçülmüþtür.

Olumlu senaryo bile zorlu:
Jeopolitik riskler ve bölgemizdeki siyasi istikrarsýzlýðýn, olumsuz küresel koþullar yanýnda yurtiçinde de kapsamlý bir belirsizlik içinde bulunan Türkiye'nin kýrýlgan ekonomik büyümesini olumsuz yönde etkilemeye devam edeceði öngörülmektedir. Politik istikrarýn saðlanýp FED'in para politikasýný kademeli ve sýnýrlý sýkýlaþtýrdýðý olumlu senaryoda bile, Türkiye ekonomisini zorlu bir süreç beklediði dile getirilmektedir.

Güveni tesis edecek bir plan bekleniyor:
Önümüzdeki dönemde kalýcý bir hükümet kurulamayacaðý ve FED'in faiz artýracaðý döneme tümüyle hazýrlýksýz ve hükümetsiz girilebileceði endiþesi iþ dünyasýný ve piyasa oyuncularýný korkutmaktadýr. Finans piyasalarýnýn güvenini tesis edecek bir ekonomi yönetimi ve gerçekleþmesi planlanan yapýsal reformlara iliþkin yol planý tüm finansal aktörler tarafýndan beklenmektedir.

Yapýsal düzenleme gündeme getirilmeli:
Mucizeler ile deðil gerçekler ile kurgulanan ekonomik döngü içinde, belirsizliðin hýzla ve uzlaþmayla aþýlmasý, Türkiye ekonomisinin yeni büyüme-üretim-finansman modelinin oluþturulmasý, ileriye dönük tutarlý ve gerçekçi bir vizyonun, yepyeni bir hikayenin kurgulanmasý ve hareket planýnýn oluþturulmasý hayati önem taþýmaktadýr. Ekonomik açýdan kayýp sayýlan 2015 yýlýnýn hiç olmazsa son çeyreðinde ekonomide yapýsal düzenlemelerin gündeme getirilip yeni hükümet tarafýndan 2016 baþýnda devreye sokulmasý gerekmektedir.

Sektörel performans genel ekonominin altýnda:
Ýnþaat sektöründe üretim 2014 yýlýnýn ikinci yarýsýndan itibaren ekonomideki yavaþlama paralelinde önemli ölçüde hýz kesmiþtir. 2014 yýlýnda GSYH'da yüzde 2.9'a gerileyen büyüme, sektörde de yüzde 2.2 olarak kaydedilmiþtir. Sektör daralma eðilimini 2015 yýlýnýn ilk çeyreðinde de sürdürmüþ ve yüzde 3.51 küçülme oraný ile toplam GSYH oluþumuna negatif yönde 0,2 puan etkide bulunmuþtur. Ekonomik aktivitedeki yavaþlama ve inþaat yatýrýmlarýndaki gerileme ile yakýndan iliþkili olan bu tablo; sektörün ekonomideki geliþmelere çarpan etkisiyle tepki veren yapýsal özelliði nedeniyle sürpriz olmamýþtýr.

Potansiyel pazarlar:
2015'te sektörün iþ hacminin, Orta Doðu ve Kuzey Afrika bölgesindeki sorunlarýn yaný sýra Rusya ekonomisi kaynaklý risklerin etkisi altýnda kalmayý sürdüreceði deðerlendirilmektedir. Toplam iþ hacminin yaklaþýk yüzde 35'ini oluþturan Libya-Irak-Rusya pazarlarýndan doðacak kaybý dengeleyebilecek yeni fýrsatlar için, Sahra-altý Afrika ve Güney Amerika ülkelerindeki potansiyel yatýrýmlar takip edilmektedir.

Konut satýþlarýnda canlýlýk:
2015 yýlýnýn baþýndan itibaren konut sektöründe beklenenin üzerinde canlýlýk devam etmektedir. Türkiye genelinde konut satýþlarý 2015 Haziran ayýnda bir önceki yýlýn ayný ayýna göre yüzde 19.1 oranýnda artarak 110 bin 657 olmuþtur. 2015 ilk 6 ayda toplam satýlan konut sayýsý ise bir önceki yýlýn ayný dönemine göre yüzde 21 artarak 635,080'e ulaþmýþtýr. Konut piyasasýnda beklentilerin üzerinde süren canlýlýk, gelecekte fiyatlarýn daha da artabileceði, konut kredisi faizlerinde ise kýsa vadede düþüþ olmayacaðý beklentilerini yansýtmaktadýr. Ayrýca, 2015 yýlýnýn ilk çeyreðine iliþkin veriler, konut sektöründe arz ve talebin dengelenmekte olduðunu, konut stoklarýnda ciddi artýþ olmadýðýný gösterir niteliktedir.

Yorumlar

Top