ÝSTANBUL KÝRA þAMPÝYONU

ÝSTANBUL KÝRA þAMPÝYONU

EVA Gayrimenkul'un gerçekleþtirdiði araþtýrmaya göre alýþveriþ merkezlerinde kira deðerleri aðýrlýklý ortalamasý Türkiye genelinde aylýk bazda 29,03 dolar/m2. Kira bedellerinde öne çýkan þehirlerden Ýstanbul ve Ankara ayrýþtýrýldýðýnda ortalamalarýn düþtüðü görülüyor.

EVA Gayrimenkul Deðerleme, Türkiye genelinde alýþveriþ merkezlerinin kira deðerleri ile ilgili gerçekleþtirdiði "Türkiye Alýþveriþ Merkezleri Kategori Bazlý Kira ve Alan Analizi Raporu" araþtýrmasý ile bir ilke daha imza attý. Araþtýrma kapsamýnda EVA Gayrimenkul, Türkiye genelinde alýþveriþ merkezlerinde bulunan toplam kiralanabilir alanýnýn %25'i üzerinde geniþ çaplý bir çalýþma gerçekleþtirerek, Türkiye genelinde AVM kira deðeri haritasýný çýkardý. Alýþveriþ merkezlerinde yer alan markalarýn sektörlerine göre 17 temel kategoride incelendiði çalýþmada; ödenen ortalama kira deðerleri, kullaným alanlarý, alan/kira verimliliði oranlarý tespit edildi.  Veriler 7 bölge, Ýstanbul, Ankara ve Anadolu bazýnda detaylandýrýldý.

Bugüne kadar yapýlmamýþ bir çalýþma
EVA Gayrimenkul, Türkiye'de alýþveriþ merkezleri (AVM) sektörünü irdelemek amacýyla büyük resimde Türkiye geneli, bir alt ölçekte bölgeler, mikro düzeyde ise büyük þehirler ve Anadolu özelinde kategorilerin aðýrlýðýný, verimliliðini, ortalama ödenen kira deðerlerini irdelemek ve sektörün genel fotoðrafýný çekmek amacýyla gerçekleþtirdiði geniþ kapsamlý çalýþma ile bir ilki gerçekleþtirdi.

Çalýþma, alýþveriþ merkezlerindeki maðazalarýn sattýklarý ürün grubuna göre 17 ayrý kategoride ayrýþtýrýlarak incelenmesi temeline dayanýyor. Araþtýrmadan çýkan sonuçlar raporda karþýlaþtýrmalý analizlerle ortaya konuluyor, mahremiyet konularak markalarýn adlarýna deðinilmeden analizler kategorilerle açýklanýyor.

AVM kira geliri lideri Marmara bölgesi
EVA Gayrimenkul'un yedi bölgeyi mercek altýna alan araþtýrmasýna göre ortalama kira gelirlerine bakýldýðýnda Marmara Bölgesi'nin aylýk 37,3 dolar/m2 kira geliriyle ilk sýrada yer aldýðý belirlendi. Sýralamayý Ege Bölgesi aylýk 24,6 dolar/m2, Karadeniz Bölgesi aylýk 23,4 dolar/m2, Akdeniz Bölgesi aylýk 21 dolar/m2, Ýç Anadolu Bölgesi aylýk 20,8 dolar/m2, Güneydoðu Anadolu Bölgesi aylýk 16,3 dolar/m2, Doðu Anadolu Bölgesi aylýk 14,9 dolar/m2 olarak takip ediyor. Marmara bölgesinin diðer bölgelere göre yüksek olmasýnýn nedeni içinde Ýstanbul faktörünü barýndýrmasý olduðunun altý çiziliyor.      

Ýstanbul Avrupa Yakasý kira þampiyonu
EVA Gayrimenkul Deðerleme Danýþmanlýk Genel Müdürü Cansel Turgut Yazýcý, kira deðerleri hakkýnda þunlarý söylüyor: "Alýþveriþ merkezlerinde kira deðerleri aðýrlýklý ortalamasý Türkiye genelinde aylýk bazda 29,03 dolar/m2 olarak çýkýyor. Ancak bu rakamý kendi baþýna yorumlamak yeterli deðil, alt kýrýlýmlarýna da bakmak gerekiyor. Buna göre kira bedellerinde aslý þehirler diyebileceðimiz Ýstanbul ve Ankara'yý ayrýþtýrdýðýmýzda ortalamalarýn düþtüðünü görüyoruz. Ýstanbul ortalamada aylýk bazda 41,67 dolar/m2 ile baþý çekerken, Ankara'da ortalama aylýk rakam 21,77 dolar/m2 deðere oturuyor. Anadolu þehirlerinde bu rakam ayda 19,17 dolar/m2'ye düþüyor. Ýstanbul AVM'lerde her türlü ortalamayý yükselten itici bir güç olarak göze çarpýyor."

Yazýcý, "Ýstanbul özelinde baktýðýmýzda farklý bir analiz görüyoruz. Avrupa Yakasý ortalamada aylýk 44,10 dolar/m2 kira öderken, Anadolu Yakasý aylýk 38,5 dolar/m2 kira ödüyor. þehir geneli ortalama olarak ayda 41,67 dolar/m2 kiraya oturarak Marmara Bölgesini yukarý çekiyor ve en yüksek kira getirili bölge yapýyor" deðerlendirmesinde bulunuyor.
  
EVA Gayrimenkul'un Ýstanbul özelinde yaptýðý deðerlendirmede Anadolu Yakasý ile Avrupa Yakasýnýn kira  deðeri ortalamalarýnda birbirlerini yakaladýðý görülüyor. Ancak Avrupa Yakasýnda bulunan AVM'lerdeki birçok kategori, Anadolu Yakasýna göre daha fazla kira ödüyor. Uzmanlar, nüfusun üçte ikisinin Avrupa Yakasýnda yaþadýðý ve hane halký gelirinin Avrupa Yakasýndan daha yüksek olmasý nedeniyle bu durumun normal bir sonuç olduðunu belirtiyor. Ancak yiyecek içecek kategorisi ile yapý marketi, süpermarket ve sinema gibi alýþveriþ merkezlerinin sinerjisini yaratan sürükleyici maðazalarýn her iki yakada da birbirine yakýn kira bedeli ödediði belirleniyor. Anadolu Yakasýnda, Avrupa Yakasýna göre daha fazla kira ödeyen kategorilerin ise spor giyim-spor malzemeleri ile teknoloji marketleri olduðu belirtiliyor.

En yüksek kira bedelini kuyumculuk sektörü ödüyor
Türkiye genelinde AVM'ler gelir/alan verimliliði açýsýndan incelendiðinde, metrekare bazýnda en büyük kira bedelini kuyumculuk maðazalarý öderken, bu maðazalarý sýrasýyla aksesuar maðazalarý, iletiþim maðazalarý, yiyecek-içecek maðazalarý ve kiþisel bakým maðazalarý takip ediyor. Kuyumculuk ve iletiþim maðazalarý diðer kategorilere kýyasla çok daha az alan kaplasa da en yüksek kira bedellerini ödüyor. Metrekare bazýnda en düþük kira bedellerini ise sinema-eðlence, yapý market ve süpermarket sektörleri ödüyor.

En büyük kira alanlarý bay-bayan giyim kategorisinde
Metrekare kullaným büyüklüklerine kategoriler bazýnda bakýldýðýnda ise bay-bayan giyim sektörünün açýk ara önde olduðu görülüyor. Araþtýrma sonuçlarýna göre bay-bayan giyiminin özellikle öne çýktýðý Anadolu'da metrekare kullanýmýnýn Marmara Bölgesi'ne kýyasla çok daha büyük olduðu tespit ediliyor. Dikkat çekici bir fark olarak Marmara Bölgesi'nin Karadeniz Bölgesi ile birlikte yiyecek-içecek kategorisinde diðer bölgelere göre daha fazla yer kullanýldýðý ortaya çýkýyor. En fazla kira ödeyen kuyumculuk ve iletiþim sektörleri ise metrekare kullaným büyüklüðünde alt sýralarda yer alýyor.

AVM kira gelirinin üçte biri bay-bayan giyiminden
Türkiye genelinde AVM gelirlerinin %31,8'i bay-bayan giyim kategorisindeki maðazalardan saðlanýyor. Ýkinci sýrada %13 oranla yiyecek-içecek maðazalarý yer alýrken, üçüncü sýrada %7,7 oranla ayakkabý-çanta-deri kategorisi yer alýyor. AVM'ler kira gelirlerinin yarýsýndan fazlasýný ilk üç sýrada yer alan kategorilerde faaliyet gösteren maðazalardan elde ediyor. EVA Gayrimenkul uzmanlarý, AVM kira gelirleri arasýnda %6,1 oranla dekorasyon-mobilya-ev tekstili sektörünün dördüncü sýrada yer almasýnýn, araþtýrmanýn þaþýrtýcý sonuçlarý arasýnda olduðunu belirtiyorlar. Uzmanlar, bay-bayan giyim, ayakkabý-çanta-deri, çocuk giyim ve spor giyim kategorilerinin "giyim" çatýsý altýnda toplandýðýnda, Türkiye genelinde AVM'lerde toplam alanýn %35,7'sini kullandýklarýný, AVM kira gelirlerinin ise %46,2'sini saðladýklarýný açýða çýkarýyorlar.

Cansel Turgut Yazýcý, belirlenen veriler hakkýnda þunlarý söylüyor: "Bay-bayan giyim, ayakkabý-deri-çanta, çocuk giyim ve spor giyim, kýsaca "giyim" sektörü kategorilerinin toplamýna baktýðýmýzda ilginç bir sonuç görüyoruz. Türkiye genelinde giyim sektörü toplam alanlarýn %35,7'sini kullanýrken gelirin %46,2'sini saðlýyor. Yiyecek içecek sektörü alan olarak toplamýn %5,67'sini kullanýrken toplam gelirin %13'ünü getiriyor.  Sýralamada gelir açýsýndan üçüncü sektör dekorasyon-mobilya-ev tekstili sektörü. Bu sektörün geliri %6,1'ni getirirken, alanýn sadece %4,33'ünü kullanýyor."

Alanda en verimli sektör kuyumculuk
Rapora göre en az gelir getiren üç sektör ise kuyumculuk, kitap-dergi-ofis malzemeleri ve iletiþim sektöründen oluþuyor. Bay-bayan giyim, ayakkabý-deri-çanta, çocuk giyim ve spor giyimi kapsayan giyim kategorilerinin toplamý Ýstanbul, Ankara ve Anadolu kýrýlýmýnda incelediðinde, giyim sektörünün bütününün Türkiye alýþveriþ merkezileri kira gelirinin %46,2'sini oluþtururken, Ýstanbul özelinde  %45,5'ini; Ankara özelinde %46,7'sini; Anadolu genelinde ise %47,2'sini oluþturduðu görülüyor. Ýkinci sýrada yer alan yiyecek-içecek sektörünün de yüksek gelir saðladýðý, Türkiye genelinde %13 orana sahip olduðu ortaya çýkýyor.

Türkiye genelinde kategoriler analiz edildiðinde; yani kullandýklarý alan oraný getirdikleri kira geliri oranýna bölündüðünde en yüksek verimliliðe sahip sektörün, en az alan kullanan ama en çok kira ödeyen kuyumculuk sektörü olduðunu görülüyor. Bunu sýrasý ile aksesuar-diðer, iletiþim ve yiyecek içecek sektörleri takip ediyor.

Türkiye kategori bazýnda ortalama kira deðerleri
Alýþveriþ merkezlerinde kullandýklarý metrekareden baðýmsýz olarak bölgesel bazda kira deðerleri incelediðinde; en büyük kira bedellerini metrekare bazýnda kuyumculuk sektörü öderken, bunu sýrasý ile aksesuar maðazalarý, iletiþim maðazalarý, yiyecek-içecek maðazalarý ve kiþisel bakým maðazalarýnýn takip ettiði görülüyor. Kuyumculuk ve iletiþim çok az alan kaplasa da en yüksek kira bedellerini ödüyor. En düþük kira bedellerini ise metrekare bazýnda bakýldýðýnda sinema-eðlence-spor, yapý market ve süpermarket sektörü ödüyor.


 

Yorumlar

Top