"ÇATILARIMIZI DEPREME DAYANIKLI HALE GETÝRMELÝYÝZ"

Çatý Sanayici ve Ýþ Adamlarý Derneði (ÇATIDER) M. Nazým Yavuz, Türkiye'nin büyük bir acýyla sarsýldýðý 17 Aðustos 1999 depreminin üzerinden 17 yýl geçmesine raðmen standartlardan uzak, geleneksel yöntemlerle yapýlmýþ milyonlarca çatýnýn bulunduðunu belirterek, "Yapýlarýmýz kadar çatýlarýmýzý da depreme dayanýklý hale getirmeliyiz. Bugün yaklaþýk 7 milyon çatýnýn, olasý büyük bir depremde saðlam kalmasý þüpheli görünüyor. Ayrýca çatýlara plansýzca yerleþtirilen su deposu, güneþ enerji panelleri de hayati riske yol açýyor" dedi.

Çatý Sanayici ve Ýþ Adamlarý Derneði (ÇATIDER) Yönetim Kurulu Baþkaný M. Nazým Yavuz,  17 Aðustos 1999 depreminin 17. yýldönümünde yaptýðý açýklama ile hayati uyarýlarda bulundu. Büyük bölümü 1. derece deprem riski ile karþý karþýya olan Türkiye'de yapý stoðunun son yýllarda önemli ölçüde yenilenmesine raðmen hala alýnacak çok mesafe bulunduðunu kaydeden Yavuz, þunlarý söyledi: "Ülkemizde yaklaþýk 7 milyon çatý, geleneksel yöntemlerle yapýlmýþ. Bu çatýlarýn deprem, fýrtýna gibi doðal afetlerde çok dayanýklý olmasýný beklemek mümkün deðil. Konut stoðunun yüzde 60'ýný ise 20 yaþýn üstündeki binalar oluþturuyor. Bu tablo karþýsýnda hem yapýlarýmýzý, hem de çatýlarýmýzý hýzla depreme dayanýklý hale getirmek zorundayýz. Standartlardan uzak binalar nedeniyle, depremin zararlarýný geliþmiþ ülkelere oranla çok daha aðýr yaþýyoruz. Deprem anýnda güvende olabilmemiz için yapýlarýn temelden çatýya kadar her bölümünün dikkatli projelendirilmesi ve inþa edilmesi gerekiyor. Çatýlar uzman kuruluþlar tarafýndan yapýlmalý ve kontrol edilmelidir."

Çatýdaki anten, su deposu hayati risk yaratýyor
Yavuz, çatýlarda çanak anten, su deposu gibi yük oluþturan malzemelerin sýklýkla kullanýldýðýný hatýrlatarak, bunun yarattýðý riskleri de þöyle açýkladý: "Su depolarý, çanak antenler, güneþ enerjisi ýsýtýcýlarý ve baz istasyonlarý gibi ekipman ve sistemlerin çatý üzerinde yer almalarý bir hesaba ve projeye dayanýr. Usulüne uygun olarak yapýlmasý ve denetlenmesi halinde risk oluþmaz. Ýzinsiz ve bilgisizce yapýlan ilaveler ise deprem, fýrtýna gibi olaylarda bulunduklarý yapý ve çevredekiler için ciddi yaralanma ve ölümlere sebep olabiliyor. Çatýnýn böyle sistemleri taþýmadýðý görüldüðünde tedbir alýnmadan çatý üzerine ilave yükler konulmamalý. Türkiye'de çatýlar sadece düþey kuvvetler göz önüne alýnarak, uzman olmayan kiþiler tarafýndan yapýlabiliyor. Depremdeki yatay yükleri karþýlayan çapraz baðlantýlarýn çatý, kolon, makas düzlemlerinde yapýlmamasý veya eksik yapýlmasý deprem anýnda hasar ve yýkýmlara sebep olabilir."

Çatýnýn tüm detaylarý projelendirilmeli
Yavuz, güvenli çatý yapýmýnda yapýnýn tipine göre mimar veya mühendis tarafýndan hesaplanmýþ, tüm detaylarýyla çizilmiþ, malzemeleri tarif edilmiþ bir projenin olmasý gerektiðini belirterek, "Çatý bütünü içindeki, özellikle kalkan duvar, parapet, baca gibi yapý bileþenleri deprem sýrasýnda yýkýlmayacak, yapýdan ayrýlarak çevreye savrulmayacak þekilde projelendirilmeli ve projeye uygun olarak inþa edilmelidir. Depremlerde sorun yaþanmamasý için çatýnýn binaya doðru baðlanmasýna özen gösterilmelidir" dedi.

Yavuz sözlerini þöyle tamamladý:
"Çatýlarýn betonarme malzemeye baðlantýlarý, her yönde gelebilecek yükleri alabilecek þekilde uygulanmalý. Sadece çivilerle yapýlan baðlantýlarda uzun vadede performans düþer. Vida ve ankraj sistemleri kullanýlmayan yani betonarme yapýya sabitlenmeyen yanlýþ uygulamalar, bu noktalarda zayýflýðý ve deprem açýsýndan ciddi riskleri oluþturur. Çatýlarda çalýþacak kiþilerin çatý sistemleri, çatý yapýmý ve teknikleri, yüksekte çalýþma ve iþ güvenliði konularýnda eðitimleri ve sertifikalarý olmalý, sosyal sigortalar ile ilgili güncel mevzuata uyulmalý. Yapýlan iþ her safhasýnda çatý konusunda uzman bir teknik eleman tarafýndan kontrol altýnda tutulmalý. ÇATIDER olarak sektörün ihtiyaç duyduðu uzman uygulama usta ve teknikerleri eðitiyoruz."

Yorumlar

Top